Podsumowanie dotychczasowych prac grup roboczych, bieżące wyzwania związane z rozwojem odnawialnych źródeł energii w Polsce oraz plany na przyszłość to główne tematy posiedzeń Rad Koordynacyjnych porozumień sektorowych w obszarze biogazu i biometanu, fotowoltaiki oraz morskiej energetyki wiatrowej. Posiedzenia, którym przewodniczył Ireneusz Zyska, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pełnomocnik rządu ds. OZE, odbyły się w dniach 7-9 listopada 2023 r. w siedzibie Ministerstwa.
– Ostatnie lata to czas dynamicznego, nie mającego precedensu w historii Polski, rozwoju odnawialnych źródeł energii. Nie byłoby to możliwe bez ścisłej współpracy z szeroko rozumianą branżą OZE w ramach porozumień sektorowych. Z inicjatywy Ministerstwa Klimatu i Środowiska wspólnie z przedstawicielami administracji rządowej, przedsiębiorców zrzeszonych w organizacjach branżowych, instytucji badawczo-naukowych i finansowych oraz think-thanków, stworzyliśmy unikalny format współpracy na rzecz kreowania jak najlepszych rozwiązań do rozwoju gospodarczego kraju. Ten model otwartej, merytorycznej dyskusji przyczynił się do rozwoju rynku OZE. Udało się to zrealizować przede wszystkim dzięki zaangażowaniu interesariuszy rynku OZE, za co chciałbym serdecznie podziękować – powiedział wiceminister Zyska.
Jak podkreślił, prace w ramach porozumień sektorowych stanowią fundament do dalszego dialogu opartego na wzajemnym zaufaniu na temat kierunków rozwoju sektorów kluczowych dla wzmacniania bezpieczeństwa energetycznego kraju i konkurencyjności polskiej gospodarki.
– Transformacja energetyczna to proces długotrwały, który należy przeprowadzić w sposób sprawiedliwy i z maksymalnym udziałem polskich przedsiębiorców i instytucji naukowych kreujących i wdrażających polską myśl techniczną, co będzie skutkować stałym wzrostem local content w łańcuchu wartości. Porozumienia sektorowe powinny pracować nadal, aby zrealizować projekty, które dotychczas udało się wspólnie przygotować. Trzeba sięgnąć po tzw. nisko wiszące owoce i zrobić z nich dobry użytek w procesie transformacji energetycznej kraju – dodał.
Wiceminister Zyska zwrócił uwagę na konieczność dalszej integracji podmiotów zaangażowanych w prace porozumień sektorowych. Zaproponował, aby w przyszłości współpraca w ramach porozumień sektorowych przybrała zinstytucjonalizowaną formę, wspieraną przez rządową agencję wykonawczą.
– Ze względu na znaczenie porozumień dla rozwoju gospodarczego kraju te inicjatywy nie mogą być wydarzeniem epizodycznym, dlatego ich formuła powinna ulec przekształceniu. Jednym z rozwiązań mogłoby być powołanie rządowej agencji wykonawczej, która organizacyjnie i finansowo wspierałaby realizację celów porozumień sektorowych i w jeszcze większym stopniu przyczyniała się do zwiększenia local content, a co za tym idzie rozwoju gospodarczego i wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki – stwierdził.
Posiedzenie Rady Koordynacyjnej ds. biogazu i biometanu odbyło się 7 listopada 2023 r. W jego trakcie wiceminister Zyska zwrócił uwagę, że w efekcie prac prowadzonych w ramach porozumienia o współpracy na rzecz rozwoju sektora biogazu i biometanu wspólnie z przedstawicielami branży udało się wypracować rozwiązania, które zwiększą możliwości produkcji biogazu i biometanu oraz rozwoju przemysłu w tym sektorze.
– Udało się znacząco poprawić warunki realizacji projektów biogazowych, w tym uprościć procedury. Po raz pierwszy wprowadziliśmy system pomocy publicznej dla rynku biometanu, a także zbudowaliśmy fundamenty dla dalszego rozwoju systemów magazynowania wprowadzając rozwiązania dla biogazowni szczytowych – stwierdził.
Posiedzenie Rady Koordynacyjnej ds. Fotowoltaiki odbyło się 8 listopada 2023 r. Wiceminister Zyska przypomniał, że dzięki odpowiedniemu otoczeniu regulacyjnemu oraz instrumentom wsparcia, takim jak aukcje OZE, Program Mój Prąd, Czyste Powietrze, czy Energia dla Wsi, fotowoltaika stała się najszybciej rozwijającą się technologią OZE w Polsce.
– Rozwój wielkoskalowych i prosumenckich instalacji OZE to nie tylko znaczące wzmocnienie lokalnego bezpieczeństwa energetycznego. To również inwestycje warte dziesiątki miliardów złotych. Tylko w ubiegłym roku w sektorze fotowoltaiki w Polsce zainwestowano 19 mld zł, a Polska stała się drugim rynkiem w Europie w zakresie przyrostu rok do roku mocy zainstalowanej. Warto przypomnieć, że w grudniu 2015 roku moc zainstalowana fotowoltaiki wynosiła ok. 100 MW, zaś we wrześniu 2023 roku – 15 GW. Współpraca na rzecz sektora PV oraz rozwiązań w zakresie jego dalszego rozwoju jest szczególnie ważna z punktu widzenia budowy polskiego przemysłu PV – powiedział wiceminister Zyska.
Przypomniał o działaniach podejmowanych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska na rzecz dalszego rozwoju energetyki słonecznej, wśród których wymienił wprowadzenie nowego systemu rozliczeń prosumentów (net-billing), instytucji prosumenta lokatorskiego, zbiorowego i wirtualnego, definicji instalacji hybrydowej OZE, określenie ram prawnych dla umów PPA, wprowadzenie instytucji cable-pooling i nowego uregulowania linii bezpośredniej. Omówiono zagadnienia związane z dalszym rozwojem energetyki prosumenckiej, zagospodarowaniem przestrzennym, jak również możliwości wdrożenia agrofotowoltaiki.
Posiedzenie Rady Koordynacyjnej ds. Morskiej Energetyki Wiatrowej odbyło się 9 listopada 2023 r. Jak wskazał wiceminister Zyska morska energetyka wiatrowa to strategiczny kierunek w realizacji procesu transformacji energetycznej Polski.
– Zrobiliśmy historyczny krok w rozwoju morskich farm wiatrowych. Zostały przyjęte rozwiązania, które umożliwią realizację projektów inwestycyjnych niezbędnych dla zapewnienia stabilnych dostaw energii dla gospodarstw domowych i przemysłu. Morska energetyka wiatrowa ma ogromne znaczenie dla gospodarki Polski. To nie tylko budowa farm wiatrowych na Bałtyku, ale także fabryk produkujących turbiny, wieże i inne urządzania, portów instalacyjnych i serwisowych oraz statków, a także wielu innych przedsięwzięć gospodarczych. Mowa o inwestycjach o wartości nawet 250 mld zł. Chcemy, aby w jak największym stopniu zasiliły one polskich przedsiębiorców i budżet państwa, wpływając na maksymalizację polskiego local content. W ramach porozumienia sektorowego opracowywane są rozwiązania, które zapewnią warunki do budowy silnego łańcucha dostaw, z kluczową rolą przemysłu i ośrodków naukowych – podkreślił wiceminister Zyska.
Przypomniał również, że jednym z efektów prac porozumienia było zwiększenie ambicji w zakresie mocy zainstalowanej w morskich farmach wiatrowych do 18 GW w perspektywie 2040 r., co nastąpiło poprzez zmianę przepisów ustawy o odnawialnych źródłach energii 17 sierpnia 2023 r. Według prognoz w 2040 roku, ok. 40% energii w polskim systemie energetycznym będzie pochodziło z morskich farm wiatrowych.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
