Moc zainstalowana w fotowoltaice po raz pierwszy raz w historii przekroczyła 1 TW. Branża PV odnotowała znaczące wzrosty, za które głównie odpowiadały Chiny i Europa. Konkurencyjność fotwoltaiki na rynku była silna, mimo że niektóre regiony borykały się z problemami związanymi z dostawami komponentów, ograniczeniami sieciowymi lub niedoborami siły roboczej – wynika z najnowszego raportu PVPS Trends Report on Photovoltaic Applications 2023 opracowanego przez Międzynarodową Agencję Energii.
Jak wynika z raportu PVPS Trends obecnie moc zainstalowana w fotowoltaice osiągnęła poziom 1 183 GW, co stanowi symboliczny punkt zwrotny w drodze transformacji energetycznej. Dwie trzecie wszystkich istniejących elektrowni fotowoltaicznych zostało zainstalowanych w ciągu ostatnich 5 lat.
Tylko w 2022 r. do sieci przyłączono instalacje PV o rekordowej mocy 235,8 GW. Wynik mógł być jeszcze wyższy, ale problemy z przyłączeniem do sieci i brak instalatorów spowalniały rozwój fotowoltaiki w wielu miejscach na świecie. Warto zauważyć, że tylko Chiny odpowiadały za przyłączenie 45% nowych mocy w PV. Z kolei Unia Europejska za 17%. Jak wskazuje MAE rozwój fotowoltaiki nie ograniczał się tylko do tych dwóch regionów. Silną ekspansję PV zaobserwowano na całym świecie, z 35% przyrostem mocy w porównaniu do 2021 r. Wejście na listę 10 największych rynków fotowoltaiki nie ograniczało się wyłącznie do dużych krajów lub populacji, o czym świadczy Holandia, która przyłączyła do sieci instalacje o mocy ponad 3,9 GW mocy (patrz rysunek 2). Rynek PV jest jednak nadal skoncentrowany w kilkunastu krajach na całym świecie, z dużym dodatkowym potencjałem rozwoju rynku.
W raporcie wskazano, że przyrost mocy w fotowoltaice był równomiernie rozłożony między instalacjami rozproszonymi i wieloskalowymi. W niektórych krajach (Indie, USA, Hiszpania) widoczna była przewaga systemów scentralizowanych, podczas gdy w Chinach rozkład mocy był bardziej zrównoważony. Mimo, że globalny rynek fotowoltaiczny znajdował się na trajektorii wzrostowej, niektóre kraje doświadczyły spowolnienia z powodu problemów z dostawami, przeciążenia sieci i niedoborów siły roboczej. Oczekuje się, że wyzwania te utrzymają się w niektórych regionach, co wymaga strategicznego planowania w celu rozwiązania tych kwestii.
Autorzy raportu wskazują, że ze względu na wysokie koszty energii elektrycznej w Europie i innych miejscach na świecie, spowodowanych m.in. wojną Rosji na Ukrainie, konkurencyjność fotowoltaiki stale się poprawia. Niektóre mechanizmy wsparcia, na przykład kontrakty różnicowe, wygenerowały istotne przychody dla budżetów państwowych, które dodatkowo był napędzane przez wysokie ceny rynkowe energii elektrycznej. W raporcie zwrócono również uwagę na ciągły wzrost liczby prosumentów.
Branża fotowoltiaki była świadkiem znaczących inwestycji w nowe moce produkcyjne krzemu, ogniw i modułów, o mocy co najmniej 700 GW. Rządy na całym świecie (USA, Europa, Chiny, Indie) aktywnie wspierają lokalną produkcję, a konflikty handlowe i obawy dotyczące dostępności siły roboczej wpływają na wsparcie dla produkcji. Szybkie skalowanie produkcji wyprzedziło rozwój rynku, co doprowadziło do znacznych spadków cen modułów w 2023 r. z powodu ogromnej nadpodaży. Według autorów raportu ze względu na to, że rynki rozwijają się wolniej niż to konieczne, nadwyżka mocy produkcyjnych w branży spowoduje znaczne straty dla wielu graczy i opóźni wprowadzenie tak potrzebnej lokalnej produkcji.
Źródło: MAE