Zrównoważone finansowanie jest niezbędne do powodzenia transformacji energetycznej, która jest obecnie na zaawansowanym etapie w Polsce, ale także dla dekarbonizacji całej gospodarki. Technologie i rozwiązania są dostępne, ale inwestorzy potrzebują środków do wdrażania działań w zakresie ESG i dekarbonizacji. Banki chcą być aktywnym partnerem i wsparciem w transformacji Polski, jednak na potrzeby odpowiedniego przygotowania się na potrzeby transformacji, niezbędny jest plan dla zrównoważonych finansów w Polsce. Kluczowe wskazówki dla sektora finansowego zapewnił niedawno przedstawiony projekt aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK). Był to temat dyskutowany przez przedstawicieli instytucji bankowych podczas 28. Banking & Insurance Forum, które odbyło się w dniach 14 i 15 października 2024 roku w The Westin Warsaw Hotel. Portal ZielonyRozwoj.pl był patronem medialnym wydarzenia.
Jarosław Dąbrowski, członek zarządu Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) powiedział, że banki powinny wspierać obszar zielonej transformacji. Obecnie BGK pracuje nad aktualizacją strategii ESG. Bank w swoich działaniach skupia się na wsparciu MŚP, które stoją w obliczu wyzwań transformacyjnych. Jeszcze większe wyzwania stoją przed małymi firmami. Drugim obszarem są samorządy.
BGK odgrywa ważną rolę w dystrybucji środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Przyznał już w tym zakresie pierwsze 200 mln zł.
-ESG będzie jednym z kluczowych wyborów naszego BGK – powiedział.
Są już pierwsze doświadczenia w finansowaniu OZE. Co dalej?
Robert Adamczyk, kierownik zespołu ds. sektora energetycznego w Departamencie Środowiska i Zrównoważonego Rozwoju w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR) powiedział, że w Europie mówi się o transformacji 5-letniej, Polska potrzebuje na ten przełomowy proces ok. 8 lat. Wyzwaniem jest raportowanie, a robi to coraz więcej podmiotów.
EBOR w swojej działalności wspiera w szczególności OZE, obligacje, zrównoważone finanse. Bank działa już na rzecz finansowania projektów morskiej energetyki wiatrowej w Polsce.
Michał Mrożek, wiceprezes zarządu ING Bank Śląski zwrócił uwagę, że w Europie Zachodniej na kształtowanie strategii banków na poziomie mają wpływ m.in. organizacje pozarządowe.
-My cały czas dopasowujemy się do oczekiwań interesariuszy. Kluczowi są także pracownicy, walczymy o młode, kompetentne kadry. Element transformacji środowiskowej jest ważny – obok literki E i G, ważna jest kategoria S, czyli społeczeństwo – powiedział.
Zauważalna w ostatnich latach była transformacja doświadczenia know-how na rynek Polski. Po raz pierwszy udało się w Polsce zastosować specyficzną formułę tj. offset, co pokazuje rynek morskiej energetyki wiatrowej. Zwrócił uwagę na projekt finansowania morskiej farmy wiatrowej Baltic Power. Możliwość rozliczania i finansowania projektów w euro otworzyło polskie projekty na globalny rynek finansowy.
-Jeżeli jesteśmy w stanie przedstawiać wizję na poziomie kraju, polityki gospodarczo-energetycznej, i wprowadzić odpowiednie regulacje, to możemy być liderami w transformacji energetycznej, jeżeli podejmowane są odpowiednie działania – powiedział.
Podkreślił, że potrzebna jest dyskusja na rzecz finansowania magazynowania energii, atomu czy SMR. „Możemy podejść do tego indywidualnie, ale i sektorowo”.
Jarosław Rot, dyrektor wykonawczy obszaru zrównoważonego rozwoju w Bank BNP Paribas Polska zauważył, że w ostatnich latach rozwinęły się źródła OZE, w tym rynek farm fotowoltaicznych. W końcu pojawił się projekt aktualizacji KPEiK, który jest źródłem informacji niezbędnych do wyliczeń i dla strategii bankowych.
-Do 2030 r. Polska musi zrealizować inwestycje o wartości ok. 900 mld zł, ze środków unijnych pokryte zostanie ok. 20% – powiedział.
Brakuje kierunkowskazów
Prof. Agnieszka Słomka-Gołębiowska, przewodnicząca rady nadzorczej (członek niezależny) mBank powiedziała, że o ile transformacja energetyczna jest już na zaawansowanym poziomie, to obecnie Europa rozmawia o dekarbonizacji. Zaznaczyła, że często wskazuje się, że energia jądrowa to energia odnawialna i „nie powinniśmy się” do tego przyzwyczajać.
Przedsiębiorstwa prywatne duże podejmują różnego rodzaju działania, aby zmniejszyć koszty, ślad węglowy i zwiększyć efektywność energetyczną. W Europie dyskutuje się nie o sensowności zielonej transformacji, a o tym jak ją przeprowadzić skutecznie. W Polsce jest trochę inaczej i często prowadzone są dyskusje o jej zasadności.
Polski obecnie nie ma na mapie zrównoważonego finansowania. mBank jest obecnie liderem w zakresie zrównoważonego finansowania. Brakuje ram w zakresie tego, które sektory są kluczowe dla zrównoważonego finansowania.
Podkreśliła, że jest gotowość do współpracy z rynkiem finansowym i inwestorami.
Eksperci wskazali, że w Polsce nie ma świadomości w zakresie priorytetów zrównoważonego finansowania na poziomie państwowym, o czym świadczy m.in. projekt NABE.