Politechnika Gdańska została partnerem międzynarodowego konsorcjum w nowym projekcie PLAN-B (Droga do przeciwdziałania negatywnemu wpływowi zanieczyszczenia światłem sztucznym i hałasem na różnorodność biologiczną i ekosystemy lądowe), który jest finansowany ze środków programu UE „Horyzont Europa”.
Czteroletnie, multidyscyplinarne badania, koordynowane przez Uniwersytet w Gandawie, rozpoczęły się w styczniu. Na Politechnice Gdańskiej projekt będzie realizowany przez Wydział Architektury i Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska. Kierownikami projektu na PG są: dr inż arch. Karolina M. Zielińska-Dąbkowska (WA), która została zaproszona do współpracy przez członków konsorcjum i wspólnie z nimi napisała zwycięski wniosek oraz dr inż. Paweł Tysiąc (WILiŚ).
– Tempo globalnego spadku różnorodności biologicznej jest bezprecedensowe i przyspiesza. Niekontrolowany rozwój miast, wzrost liczby ludności i industrializacja niosą za sobą nierozpoznane wcześniej czynniki utraty różnorodności biologicznej, w tym zanieczyszczenie światłem sztucznym i hałasem – mówi dr inż. arch. Karolina Zielińska-Dąbkowska. – Unia Europejska przyjęła polityki, w tym Europejski Zielony Ład i Strategię na rzecz różnorodności biologicznej do roku 2030, aby umożliwić transformacyjne zmiany poprzez lepszą ochronę różnorodności biologicznej i działania w zakresie ochrony przyrody. Obecne prognozy sugerują jednak, że unijny cel w zakresie różnorodności biologicznej na rok 2030 nie zostanie osiągnięty i wymagany jest plan alternatywny.
Jak podkreśla dr inż. arch. Zielińska-Dąbkowska, realizacja multidyscyplinarnego projektu PLAN-B ma zapewnić lepsze zrozumienie oraz wsparcie redukcji wpływu zanieczyszczenia światłem sztucznym i hałasem na lądową różnorodność biologiczną i usługi ekosystemowe. Ponadto ma pomóc w stworzeniu warunków sprzyjających wspieraniu i udoskonalaniu działań zaplanowanych w unijnej strategii ochrony bioróżnorodności oraz w zapewnieniu nowej ścieżki prowadzącej do osiągnięcia międzynarodowych celów w tym obszarze.
Kluczowe cele projektu PLAN-B obejmują stworzenie:
- wytycznych i podręcznika do oceny wpływu zanieczyszczenia światłem sztucznym i hałasem, mający na celu informowanie przy podejmowaniu decyzji środowiskowych
- ogólnodostępnej bazy danych na temat wpływu światła sztucznego i hałasu na różnorodność biologiczną
- modeli czasoprzestrzennych do oceny wpływu hałasu i światła sztucznego na różnorodność biologiczną lądu i usługi ekosystemowe, w tym w skali europejskiej
- innowacyjnych rozwiązań zapobiegających i łagodzących skutki zanieczyszczenia światłem sztucznym i hałasem
- zaleceń dotyczących udoskonalenia ram prawnych i politycznych w celu ograniczenia wpływu zanieczyszczenia światłem sztucznym i hałasem na różnorodność biologiczną na lądzie
- zrównoważonych wspólnot praktyków (CoP), skupionych wokół kluczowych grup zainteresowanych stron, na temat wpływu światła i hałasu na różnorodność biologiczną na lądzie.
W ramach realizacji projektu przewidziano współpracę z partnerami z Europy i świata (m.in. z Brazylii), kluczowymi sieciami (np. Biodiversa+) oraz z zespołem realizującym siostrzany projekt Horyzont Europa Aquaplan, dotyczący różnorodności biologicznej i ekosystemów wodnych. Oprócz Politechniki Gdańskiej z Polski w projekcie uczestniczy Miasto Gdańsk.
– Na Politechnice Gdańskiej skupimy się na ocenie istniejących metod zapobiegania oraz łagodzenia zanieczyszczenia światłem i hałasem, aby chronić bioróżnorodność i ekosystemy. Na podstawie zidentyfikowanych luk i potrzeb, nasz zespół opracuje innowacyjne rozwiązania regulacyjne, społeczne, środowiskowe, planistyczne i technologiczne – mówi dr inż. Paweł Tysiąc.
– Te strategie zostaną zastosowane i przetestowane w wybranych lokalizacjach pilotażowych w różnych środowiskach geograficznych, aby ocenić ich skuteczność. Rezultatem tych działań będzie opracowanie wytycznych dotyczących zapobiegania i łagodzenia zanieczyszczenia światłem i hałasem, które mają stanowić wsparcie zarówno dla rządów, jak i praktyków w implementacji tych strategii na szerszą skalę.
