Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało 15 października podsumowanie dwóch lat działalności, przedstawiając kluczowe osiągnięcia w obszarach transformacji energetycznej, ochrony przyrody i wsparcia gospodarki. Wśród najważniejszych działań znalazło się utworzenie Funduszu Wsparcia Energetyki o wartości 70 miliardów złotych oraz powołanie 134 nowych rezerwatów przyrody.
Ministerstwo podkreśla znaczący wzrost instalacji prosumenckich dzięki ułatwieniom inwestycyjnym i dostępnemu dofinansowaniu. W szóstej edycji programu Mój Prąd zapewniono rekordowy budżet – 1,85 miliarda złotych na instalacje prosumenckie. W tej edycji po raz pierwszy wspierane są także zakupy domowych magazynów energii. Na początku było kilka tysięcy zainstalowanych urządzeń, obecnie jest ich już ponad 75 tysięcy, a kolejne powstaną dzięki dotacjom z programu Mój Prąd 6.0.
Utworzony przez MKiŚ Fundusz Wsparcia Energetyki to 70 miliardów złotych przeznaczonych między innymi na rozwój sieci elektroenergetycznych i stabilizację polskiego systemu elektroenergetycznego. Jak wskazuje ministerstwo, jest to największy program inwestycyjny w polskiej energetyce w historii. Inwestycje zwiększą możliwości wykorzystania energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł i zabezpieczą jej dostawy do gospodarstw domowych i firm.
System kaucyjny i walka z nielegalnymi składowiskami
Ministerstwo uruchomiło system kaucyjny, aby plastikowe butelki czy metalowe puszki zniknęły z lasów, jezior i rzek. System ma sprawić, że podwoi się ilość zbieranych opakowań – oznacza to dziesiątki milionów opakowań, które zostaną ponownie wykorzystane zamiast trafić na wysypiska lub do środowiska.
MKiŚ współpracuje z 25 samorządami w całej Polsce i przeznaczyło 300 milionów złotych na usuwanie nielegalnych składowisk odpadów niebezpiecznych tylko w 2025 roku. Zmiany w prawie umożliwią dalsze wspieranie samorządów w tym zakresie w kolejnych latach. Po prawie dekadzie z Tuplic usunięto na koszt rządu Niemiec 20 tysięcy ton odpadów, które trafiły do Polski nielegalnie.
Ochrona przyrody na niespotykaną skalę
W ciągu dwóch lat powołano 134 nowe rezerwaty o łącznej powierzchni około 12 tysięcy hektarów. Równolegle istniejące rezerwaty zostały powiększone o około 2,3 tysiąca hektarów. Oznacza to łączny wzrost powierzchni rezerwatów przyrody w Polsce o około 14,3 tysiąca hektarów.
Dzięki determinacji ministerstwa wprowadzono w życie programy ochrony przyrody największe od utworzenia w Polsce obszarów Natura 2000 – ponad 100 tysięcy hektarów obszarów najcenniejszych przyrodniczo objęto większą ochroną. Prowadzone są zaawansowane prace nad utworzeniem pierwszego od 24 lat nowego parku narodowego. Utworzenie Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry cieszy się poparciem 70 procent Polaków, a wśród mieszkańców regionu za inicjatywą opowiada się jeszcze więcej osób. Ustawa w tej sprawie jest na etapie parlamentarnym.
W ciągu dwóch lat MKiŚ powstrzymało wycinkę w najcenniejszych przyrodniczo lasach. Zakończyło się wyznaczanie granic lasów społecznych, które będą otaczać 13 polskich aglomeracji. Zmiany wprowadzane są w dialogu społecznym z udziałem leśników, społeczników, samorządów, branży drzewnej i przedsiębiorców.
Wsparcie dla sektorów gospodarczych
Ministerstwo nie zapomina o systemowym wsparciu dla sektorów ważnych dla lokalnych społeczności – w czasie polskiej prezydencji wynegocjowano 30 procent dodatkowych darmowych uprawnień do emisji dla tych ciepłowni, które inwestują w dekarbonizację.
Działania podjęte przez MKiŚ utrudniły eksport nieprzetworzonego surowca. Od września 2025 roku obowiązuje również zakaz spalania pełnowartościowego drewna w energetyce zawodowej. Zwiększa to dostęp do polskiego drewna dla krajowych firm.
Ministerstwo inwestuje rekordowe środki w elektromobilność i budowę infrastruktury ładowania dla pojazdów ciężkich. Wspiera polskie firmy transportowe w nabywaniu elektrycznych ciężarówek, dbając tym samym, by nadal były konkurencyjne w Unii Europejskiej.
Adaptacja do zmian klimatu na poziomie lokalnym
MKiŚ rozpoczęło kompleksowe wspieranie samorządów w adaptacji do zmian klimatu. Na poziomie lokalnym powstają plany adaptacji, które przygotują lokalne władze i mieszkańców do uniknięcia skutków gwałtownych zjawisk pogodowych. Ministerstwo przeznaczyło 11 miliardów złotych na inwestycje w zielono-niebieską infrastrukturę, która pomoże uniknąć powodzi i zarazem zmniejszy skutki suszy w polskich miastach.
Systemowe podejście do transformacji energetyczno-klimatycznej
Przedstawione przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska podsumowanie dwóch lat działalności pokazuje próbę systemowego podejścia do transformacji energetyczno-klimatycznej, łączącego wsparcie dla gospodarstw domowych, rozwój infrastruktury energetycznej, ochronę przyrody oraz adaptację do zmian klimatu. Połączenie rekordowych inwestycji w rozwój sieci elektroenergetycznych z programami prosumenckimi ma stworzyć warunki dla efektywnego wykorzystania energii z odnawialnych źródeł. Wprowadzenie systemu kaucyjnego i walka z nielegalnymi składowiskami odpadów wpisują się w szerszą strategię gospodarki obiegu zamkniętego, podczas gdy rozbudowa sieci rezerwatów i praca nad nowym parkiem narodowym odpowiadają na rosnące oczekiwania społeczne dotyczące ochrony bioróżnorodności. Skuteczność tych działań będzie zależała od konsekwencji w realizacji założonych celów, efektywności wydatkowania znaczących środków publicznych oraz zdolności do pogodzenia interesów różnych grup – od branży drzewnej przez samorządy po organizacje ekologiczne.
