W dniach 12-13 maja w Warszawie odbyło się nieformalne posiedzenie Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (TTE), któremu przewodniczyła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. Spotkanie koncentrowało się na zwiększaniu bezpieczeństwa energetycznego, dostępie do kluczowych czystych technologii oraz sytuacji energetycznej w Ukrainie i Mołdawii.
Podczas sesji roboczej dotyczącej bezpieczeństwa energetycznego, dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Agencji Energetycznej Fatih Birol zaprezentował wnioski z najnowszego raportu „The State of Energy Innovation” (IEA 2025). Dokument wskazuje, że Europa ma potencjał, by stać się liderem w produkcji kluczowych komponentów dla transformacji energetycznej, takich jak baterie, elektrody, moduły PV czy części elektrolizerów – pod warunkiem przyspieszenia inwestycji i eliminacji barier administracyjnych.
„Inwestycje w nowe technologie w energetyce to impuls do rozwoju dla europejskiego przemysłu i inwestycja w bezpieczeństwo. Czyste nowe technologie w energetyce sprawią, że nie będziemy zależni od importu paliw kopalnych, a miliardy Euro rocznie nie będą wyjeżdżały poza Europę. Dlatego Unia będzie wspierała ich rozwój. Skorzysta na tym gospodarka, ludzie i środowisko” – podkreśliła ministra Hennig-Kloska.
Szczególną uwagę poświęcono technologiom magazynowania energii, takim jak baterie czy elektrownie szczytowo-pompowe, które w obliczu rosnącego udziału odnawialnych źródeł energii stają się kluczowe dla stabilności systemu energetycznego. Jednocześnie Unia Europejska zmaga się z wyzwaniami związanymi z importem technologii dekarbonizacyjnych, np. modułów PV, oraz szybko rosnącym zużyciem energii przez centra danych.
„Niedawny blackout w Hiszpanii i Portugalii pokazał, że bezpieczeństwo energetyczne to wyzwanie dla całej Europy. Wyzwanie, które ma wymiar ekonomiczny i geopolityczny, ale również technologiczny i infrastrukturalny” – zaznaczyła ministra.
Istotnym tematem Rady była również sytuacja energetyczna Ukrainy i Mołdawii w kontekście ich integracji z Unią Europejską. Państwa członkowskie zgodziły się, że należy wyciągnąć wnioski z ostatniej zimy i jak najszybciej rozpocząć przygotowania do kolejnego sezonu zimowego. Ukraina powinna otrzymać nie tylko wsparcie w naprawie infrastruktury zniszczonej przez Rosję, ale także w budowie nowoczesnego, zdecentralizowanego systemu energetycznego opartego o źródła odnawialne.
Omówiono również postępy w zbliżeniu prawodawstwa ukraińskiego i mołdawskiego z unijnym dorobkiem prawnym, co jest kluczowe dla pełnej integracji ich rynków energetycznych z wewnętrznym rynkiem energii UE. Według raportu Komisji Europejskiej, Ukraina osiągnęła już około 65% zgodności z unijnym dorobkiem prawnym w zakresie energii, a Mołdawia około 52%, mimo utraty ponad 50% zdolności wytwórczych energii elektrycznej i gazu w Ukrainie oraz zależności Mołdawii od rosyjskich dostaw.
Technologie magazynowania energii kluczowe dla transformacji energetycznej
Transformacja energetyczna oparta na czystych technologiach stanowi fundament strategii bezpieczeństwa energetycznego Europy. W kontekście geopolitycznym, uniezależnienie się od importu paliw kopalnych jest nie tylko kwestią ochrony środowiska, ale także suwerenności energetycznej kontynentu. Technologie magazynowania energii odgrywają w tym procesie rolę krytyczną, umożliwiając efektywne wykorzystanie niestabilnych źródeł odnawialnych.
Rozwój europejskiej produkcji baterii, elektrolizerów czy modułów fotowoltaicznych może przynieść korzyści gospodarcze w postaci nowych miejsc pracy i innowacji, jednocześnie redukując emisje CO2. Doświadczenia z kryzysem energetycznym związanym z wojną w Ukrainie pokazują, że dywersyfikacja źródeł energii i rozbudowa infrastruktury energetycznej opartej na lokalnych zasobach to klucz do długoterminowego bezpieczeństwa energetycznego całego kontynentu.
