Wykorzystanie satelitów do monitorowania morskich śmieci staje się rzeczywistością. Dzięki satelitom krążącym na orbicie, naukowcy uzyskali bezprecedensowy wgląd w obszary emisji i akumulacji morskich śmieci. Otwiera to wiele możliwości poprawy walki z zanieczyszczeniem plastikiem – wskazuje
Joint Research Centre działający przy Unii Europejskiej.
Plastikowe butelki zanieczyszczają oceany
Zanieczyszczenie oceanów stało się globalnym problemem środowiskowym, uznawanym za pilny priorytet na międzynarodowych agendach zrównoważonego rozwoju. Aż 80% tych śmieci stanowi plastik. Kontynuowane wysiłki w mapowaniu jego obecności na powierzchniach wód przyniosły ważne rezultaty, takie jak odkrycie tzw. wysp plastikowych na środku Oceanu Spokojnego i Atlantyckiego. Jednak ze względu na ogromną powierzchnię oceanu, pomiary terenowe pozostają ograniczone. To sprawia, że obserwacje satelitarne są jedną z najlepszych nadziei na monitorowanie na dużą skalę zanieczyszczenia morskiego.
Nowe odkrycia w obserwacji satelitarnej
W opublikowanej dziś pracy w Nature Communications, międzynarodowy zespół badawczy, w tym JRC, ustalił, że plamy pływających śmieci (tzw. windrows) można zidentyfikować na zdjęciach wykonanych przez satelity Copernicus. Automatycznie analizując ponad 300 000 zdjęć teledetekcyjnych Morza Śródziemnego, naukowcy zidentyfikowali tysiące windrows. Ta nowa analiza pozwoliła wykryć najbardziej zanieczyszczone obszary, określić wzorce sezonowej zmienności oraz zasięg emisji lądowych.
Szukanie igły w stogu siana
Zespół międzynarodowych firm kosmicznych i instytutów badawczych z sześciu krajów, finansowany przez Europejską Agencję Kosmiczną, ocenił możliwość wykorzystania windrows jako wskaźników do monitorowania morskich śmieci. Przeanalizowali sześć lat historii, skanując całe Morze Śródziemne co trzy dni z rozdzielczością przestrzenną 10 metrów, w poszukiwaniu śmieci. W tym celu polegali na satelitach Sentinel-2, będących częścią programu Copernicus UE. Znalezienie małych windrows na powierzchni oceanu jest jak szukanie igły w stogu siana; zadanie to było możliwe tylko dzięki wykorzystaniu superkomputerów i zaawansowanych algorytmów wyszukiwania.
Najbardziej szczegółowa mapa zanieczyszczeń morskich
Zespół odkrył tysiące windrows, od kilku setek metrów do 20 kilometrów długości. Dopasowali te dane do modeli warunków hydrologicznych Morza Śródziemnego, dostarczonych przez JRC, co pomogło wyjaśnić wzorce dystrybucji i akumulacji wykrytych śmieci. Pozwoliło to stworzyć najbardziej szczegółową mapę zanieczyszczeń morskich do tej pory. Chociaż satelity używane nie były specjalnie zaprojektowane do wykrywania śmieci, umożliwiły naukowcom zidentyfikowanie najbardziej zanieczyszczonych obszarów i głównych zmian w ciągu tygodni i lat.
Mapa zanieczyszczeń morskich
Tworzenie mapy zanieczyszczeń morskich jest kluczowym krokiem w walce z plastikowym zanieczyszczeniem. Wykorzystanie satelitów specjalnie zaprojektowanych do monitorowania plastiku w oceanach mogłoby znacznie poprawić zdolności wykrywania i umożliwić naukowcom identyfikację obiektów pływających o wielkości nawet jednego metra. To może być prawdziwa zmiana w walce z zanieczyszczeniem plastikiem. Lepsze monitorowanie może pomóc w precyzyjnym określeniu najbardziej zanieczyszczonych obszarów i identyfikacji głównych źródeł zanieczyszczeń. W konsekwencji może to ułatwić akcje oczyszczania, czyniąc oceany czystszymi dla wszystkich.
Tło problemów z zanieczyszczeniem plastikiem
Zanieczyszczenie plastikowe oceanów i mórz jest poważnym problemem publicznym. Wiele polityk i działań UE zostało wprowadzonych w celu stawienia czoła rosnącym wyzwaniom związanym z plastikiem, od polityk sektorowych, takich jak Dyrektywa w sprawie tworzyw jednorazowego użytku, po szeroko zakrojone przepisy środowiskowe, takie jak Ramowa Dyrektywa w sprawie Strategii Morskiej, Plan Działań na rzecz Zero Zanieczyszczeń UE czy Zielony Ład UE.
Monitorowanie poziomów i dystrybucji morskich śmieci jest szczególnie trudne i kosztowne dla organów publicznych. Opracowanie nowych metodologii opartych na półautomatycznej analizie obrazów teledetekcyjnych mogłoby radykalnie zmienić nasze rozumienie tego wszechobecnego typu zanieczyszczenia i umożliwić bardziej efektywne zarządzanie opcjami.
Źródło: JRC
