System butelek szklanych wielokrotnego użytku w Polsce wymaga pilnego uporządkowania i ujednolicenia. Rafał Łyczek, dyrektor operacyjny w Reselekt – Operatorze Systemu Kaucyjnego, ostrzega, że bez wprowadzenia wspólnych standardów za dwa–trzy lata po butelce zwrotnej może pozostać tylko wspomnienie.
Z perspektywy zarówno operacyjnej, jak i środowiskowej, konieczne jest odejście od dziesiątek indywidualnych wzorów opakowań na rzecz kilku neutralnych, ogólnopolskich standardów. Jak podkreśla Łyczek, w tym przypadku mniej naprawdę znaczy lepiej.
Wprowadzenie jednolitych, wystandaryzowanych wzorców butelek w ramach systemu kaucyjnego mogłoby diametralnie zmienić sposób funkcjonowania rynku. Każdy wprowadzający napoje w szklanych butelkach zwrotnych, niezależnie od marki, mógłby przyjmować wszystkie opakowania spełniające te same neutralne parametry w ramach danej kategorii produktowej, na przykład piw czy napojów bezalkoholowych. Takie butelki byłyby pozbawione elementów marketingowych, a analogiczna standaryzacja powinna objąć również opakowania zbiorcze.
Korzyści operacyjne i środowiskowe
Korzyści z takiego podejścia są wyraźne. Uproszczenie logistyki i magazynowania, redukcja kosztów sortowania, efektywniejszy obrót opakowaniami, a przede wszystkim pełna realizacja idei ekoprojektowania. Standaryzacja staje się w tym kontekście nie tylko rozwiązaniem organizacyjnym, ale i ekologicznym sprzymierzeńcem gospodarki obiegu zamkniętego.
Wyzwanie dla branży
Dziś przed branżą napojową stoi pytanie, czy jest gotowa na taki krok. Czy producenci zrzeszeni w Krajowej Izbie Gospodarczej „Przemysł Rozlewniczy” są w stanie, w imię realnych korzyści środowiskowych i wydajności systemu kaucyjnego, wypracować jednomyślność i przejść na uniwersalne, wspólne wzorce tzw. butelki poolowej.
Dyrektor operacyjny Reselekt podkreśla, że opakowania mogą stać się mniej różnorodne i mniej efektowne wizualnie, ale za to system będzie działał prościej, taniej i z większym pożytkiem dla środowiska. To decyzja, która zadecyduje o przyszłości butelki zwrotnej w Polsce. Bez koniecznych zmian, za dwa–trzy lata może pozostać po niej tylko wspomnienie, a to byłaby realna strata, której można uniknąć, jeśli dziś postawi się na wspólne standardy.
Butelka zwrotna w gospodarce obiegu zamkniętego
Opakowania szklane wielokrotnego użytku stanowią jeden z najbardziej ekologicznych wariantów opakowań w całym cyklu życia produktu. Ich wielokrotne wykorzystanie ogranicza zużycie surowców, energii oraz emisje gazów cieplarnianych związane z produkcją nowych opakowań. Standaryzacja butelek zwrotnych mogłaby znacząco zwiększyć efektywność systemu kaucyjnego oraz wzmocnić pozycję Polski w realizacji założeń gospodarki o obiegu zamkniętym. Wspólne standardy umożliwiłyby płynniejszy obieg opakowań między producentami oraz ograniczyłyby koszty środowiskowe związane z logistyką i sortowaniem, co ma bezpośrednie przełożenie na redukcję śladu węglowego sektora napojowego.