W 2023 roku dekarbonizacja i ochrona środowiska miały wyraźnie rosnące znaczenie w działalności przedsiębiorstw – to wniosek z pierwszego odczytu Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki, który stanowi nowy barometr zielonej transformacji. Pierwszy odczyt wskaźnika wskazuje wartość 61 pkt., gdzie 50 pkt. to odczyt neutralny, powyżej 50 – pozytywny, a poniżej 50 – negatywny. Wskaźnik jest odczytem cyklicznym, a jego wyniki będą bazować na półrocznej częstotliwości.
Pierwszy odczyt Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki (w skrócie: IDPG) wskazuje, że w działania na rzecz dekarbonizacji i ochrony środowiska angażują się szczególnie średnie i duże przedsiębiorstwa – z drugiej jednak strony, jak wynika z badania, duża część firm w ogóle nie liczy swojego śladu węglowego – zwłaszcza mikro i małych. Deklarowane zaangażowanie firm w dekarbonizację i ochronę środowiska (29 proc. odpowiedzi “wyraźnie wzrósł”, 35 proc. – “wzrósł”) jest również bardzo wyraźnie umocowane w strategiach biznesowych firm – bardziej niż na poziomie nakładów osobowych i inwestycyjnych.
– W pierwszych wynikach indeksu widzimy potwierdzenie zjawiska dysproporcji pomiędzy przygotowaniem nie tylko polskich dużych firm do planowania i wdrażania strategii klimatycznych a tym jak to wygląda w małych podmiotach, głównie krajowych. Jeśli ta przepaść się nie zmniejszy, to polskie firmy, jako poddostawcy dużych i globalnych firm, mogą wypaść z łańcuchów dostaw. Potrzebują one zatem wsparcia w procesie planowania i redukcji swojego śladu węglowego – podkreśla Jakub Sawulski, Główny Ekonomista i Kierownik Programu Badawczego Zrównoważone Finanse w Fundacji Instrat.
Wśród wyzwań firmy w Polsce zauważają wzrost wymogów regulacyjnych związanych z dekarbonizacją i ochroną środowiska. Większość ankietowanych przedsiębiorstw wskazała, że w 2023 r. regulacje w tym obszarze były dla nich bardziej wymagające niż w 2022 r. Nacisk wynikający z regulacji jest więc dostrzegany przez przedstawicieli firm. Wyraźnie rośnie także presja otoczenia biznesowego na te aspekty zielonej transformacji (24 proc. odpowiedzi “znacząco wzrosła”, 37 proc. – “wzrosła”) przy jednoczesnym niewielkim – według odczucia przedsiębiorców – wsparciu instytucji publicznych w tym procesie. Ankietowane przedsiębiorstwa zauważają, że presja otoczenia biznesowego coraz częściej determinuje ich relacje z interesariuszami – klientami, dostawcami, pracownikami i akcjonariuszami. W konsekwencji działania na rzecz dekarbonizacji i ochrony środowiska mogą mieć także rosnące znaczenie dla wyników finansowych i perspektyw rozwoju przedsiębiorstw.
Wysoki odsetek firm zauważa wzrost przypadków greenwashingu, rozumianych jako pozorowane działania na rzecz klimatu w otoczeniu biznesowym, tj. wśród konkurentów, dostawców, odbiorców (18 proc. badanych zauważa “znaczący wzrost” takich przypadków, 31 proc. – “wzrost” ).
– Pierwszym odczytem Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki rozpoczynamy dyskusję na temat tempa i perspektyw dekarbonizacji oraz transformacji energetycznej w Polsce. Wyniki pokazują, że polski biznes wciąż ma wiele wyzwań związanych ze zrównoważonym rozwojem. Widzimy, że trafiliśmy w punkt i aktywnie włączamy się w potrzebę budowania dobrego klimatu dla dekarbonizacji – mówi Rafał Dutkiewicz, Prezes Zarządu Pracodawców RP.
Wyzwaniem jest również sam proces raportowania – spośród firm, które wykazują emisje, raportowanie jest w większości niepełne, a podejmowane już działania na rzecz dekarbonizacji w przedsiębiorstwach nie gwarantują jeszcze ich znaczącej redukcji.
– Ambitne cele klimatyczne napędzają postęp technologiczny, przyspieszają digitalizację, automatyzację przedsiębiorstw i mimo że wymagają czasu, nakładów inwestycyjnych i bardziej przyjaznych przemysłowi regulacji, na co zwracają uwagę przedsiębiorstwa ankietowane w Indeksie, to warto je podjąć w duchu odpowiedzialności za środowisko, na które mamy nieobojętny wpływ. W Qemetice dążymy do dekarbonizacji i zmniejszenia emisyjności w naszych zakładach. Mamy ambitny cel obniżenia emisji CO2 o 63 proc. do 2033 roku, potwierdzony przez Science Based Target Initiative. Z jednej strony efektywnie wytwarzamy nasze produkty z jak najmniejszym śladem węglowym, z drugiej zaś – stawiamy także na dawanie drugiego życia produktom i surowcom, zgodnie z ideą gospodarki cyrkularnej – mówi Kamil Majczak, Prezes Zarządu Qemetica.
Za merytoryczne przygotowanie Indeksu Dekarbonizacji i późniejsze opracowywanie wyników badania odpowiada Fundacja Instrat. Ankieta zbierająca dane do Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki została przeprowadzona w dniach od 10 do 26 czerwca 2024 roku, a jej adresatami były przedsiębiorstwa członkowskie Pracodawców RP. Ankieta została również udostępniona firmom zrzeszonym w Polskiej Izbie Przemysłu Chemicznego oraz przedsiębiorstwom działającym w Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Ankietę wypełniło 51 przedsiębiorstw. Ich struktura według wielkości i branży jest zróżnicowana.
Ze szczegółami dotyczącymi treści ankiety Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki oraz metodami obliczania Indeksu można zapoznać się na stronie Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej.
Przedsiębiorstwa, które chcą dołączyć do cyklicznego badania, proszone są o kontakt z Departamentem Relacji Pracodawców RP.
Qemetica, dawniej CIECH, to międzynarodowa, grupa chemiczna z silną pozycją na rynkach globalnych. Jest drugim producentem sody kalcynowanej i oczyszczonej w Unii Europejskiej, największym producentem soli warzonej w Polsce, największym dostawcą krzemianów sodu w Europie, największym polskim producentem środków ochrony roślin oraz wiodącym w Polsce producentem pianek poliuretanowych. Posiada fabryki w Polsce, Niemczech i Rumunii oraz zatrudnia ponad 3 tysiące osób w całej UE. Właścicielem 100 proc. akcji Qemetiki jest KI Chemistry. Jako jeden z największych polskich eksporterów, Qemetica wysyła swoje towary na niemal wszystkie kontynenty. Powstają z nich artykuły niezbędne w codziennym życiu milionów ludzi na całym świecie, dlatego Grupa jest ważnym elementem wielu gałęzi gospodarki – budownictwa, motoryzacji, rolnictwa, przemysłu chemicznego, spożywczego czy farmaceutycznego. Grupa chemiczna łączy nowoczesne podejście do biznesu z dbałością o zrównoważony rozwój. Od 2020 roku jest członkiem United Nations Global Compact – największej na świecie inicjatywy skupiającej przedsiębiorstwa odpowiedzialne społecznie, środowiskowo i ekonomii.
Fundacja Instrat jest think tankiem z misją wspierania debaty i polityk publicznych otwartymi danymi i badaniami, działającym na rzecz sprawiedliwej, zielonej i cyfrowej gospodarki.
Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej to najstarsza organizacja pracodawców w Polsce. Działa od 1998 r. Reprezentuje firmy: producentów, przedsiębiorców, pracodawców, inwestorów i innowatorów. Stawia sobie za cel tworzenie państwa przyjaznego pracodawcom, ale w poszanowaniu praw pracowniczych. Aktywnie działa w pracach Rady Dialogu Społecznego. Jako organizacja reprezentatywna ma możliwość wpływu na stanowienie dobrego prawa w Polsce. Pracodawcy RP uczestniczą w obradach sejmowych i senackich komisji, są aktywni w decyzyjnych i doradczych gremiach administracji państwowej i regionalnej. Siłą organizacji są racje i argumenty prezentowane politycznym i ekonomicznym decydentom oraz liczba i różnorodność członków.
Raport (LINK)
Źródło: instrat
