Innowacyjna kompozycja mineralna, którą opracowali dr hab. inż. Tomasz Gawenda, prof. AGH i dr inż. Agata Stempkowska z Wydziału Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami, wspomaga wzrost roślin w najtrudniejszych warunkach, poprawia strukturę gleby oraz łączy w sobie funkcje nawożenia i nawadniania. To przykład nowoczesnego, ekologicznego rozwiązania pomagającego w świadomy i zrównoważony sposób kształtować środowisko.
Kompozycję mineralną, potocznie zwaną rdzeniem powietrzno-mineralno-nawadniającym, stosuje się w uprawie drzew, krzewów, roślin ozdobnych i warzyw. Może być używana zarówno w gruncie, jak i w pojemnikach takich jak wazony, donice czy skrzynie. Jest szczególnie przydatna w miejskich nasadzeniach, gdzie powierzchnia trawnika jest ograniczona, a rośliny często rosną w otoczeniu kostki brukowej.
Rdzeń składa się z surowców mineralnych, które są produktami ubocznymi przeróbki i oczyszczania kruszyw. Choć można by je uznać za odpady, w rzeczywistości te surowce są bogate w biodostępne składniki mineralne, które są niezbędne dla roślin. Proces produkcji obejmuje kruszenie surowców w kruszarce szczękowej do określonego uziarnienia, przesiewanie w przesiewaczu wibracyjnym dwupokładowym, co pozwala na wysianie wąskiej frakcji, separację ziaren płaskich i kubicznych za pomocą specjalistycznych przesiewaczy wielopokładowych.
Ziarna płaskie charakteryzują się wyższą nasiąkliwością i jamistością w porównaniu do ziaren kubicznych. Te cechy sprawiają, że kruszywa płaskie mają bardzo dobry pływ na korzenie roślin, zwłaszcza na ich napowietrzanie i zatrzymywanie wody, co jest kluczowe dla ich zdrowego wzrostu.
Kompozycja mineralna składa się z kilku warstw:
- powłoki zewnętrznej, która może być wykonana z siatki, dzianiny lub perforowanej tektury, w zależności od pożądanej żywotności rdzenia,
- pierścienia zewnętrznego zbudowanego z kruszyw płaskich o wysokiej jamistości i nasiąkliwości, które są dostosowane do potrzeb konkretnych roślin (np. kruszywa wapienne dla roślin lubiących glebę odkwaszoną),
- pierścienia wewnętrznego zawierającego kruszywa płaskie, wióry kostne i rogowe bogate w hydroksyapatyt oraz specjalne granule produkowane w grudkowniku, które są bogate w minerały i zawierają nawóz granulowany.
Rdzenie mogą być implementowane na różne sposoby. Podczas nasadzeń roślin wkłada się rdzeń obok rośliny i zasypuje ziemią. W przypadku dużych drzew, szczególnie tych w zabetonowanych obszarach, wykonuje się nawiercenia w gruncie, wprowadza rdzeń do otworów i zasypuje je. Na stokach, gdzie woda szybko spływa, rdzenie można umiejscowić w kształcie podwójnego T, aby efektywnie wyłapywały wodę i wprowadzały ją do gleby.
Pierwsze rdzenie zostały już zainstalowane na terenie kampusu AGH, gdzie wspierają wzrost dębów, o które na co dzień dba Dział Utrzymania Terenu.
Źródło: AGH
