Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) podpisał 17 lipca 2024 r. z Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej Gliwice umowy na dofinansowanie budowy Parku Zielonej Energii, w którym w warunkach wysokosprawnej kogeneracji będzie wytwarzana energia z resztkowych odpadów komunalnych. Dofinansowanie w wysokości ponad 270 mln zł pochodzi programu „Racjonalna gospodarka odpadami Część 3) Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne”, finansowanego z Funduszu Modernizacyjnego.
Efektem inwestycji w Gliwicach będzie ograniczenie masy składowanych odpadów o około 28 tys. ton rocznie i redukcja emisji dwutlenku węgla o 40 tys. ton.
Na instalacje termicznego przekształcania odpadów pochodzenia komunalnego z wytwarzaniem energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji NFOŚiGW przeznacza łącznie z Funduszu Modernizacyjnego 6 mld zł.
– Park Zielonej Energii to pierwsza tego typu instalacja na Śląsku, która otwiera drogę do transformacji energetycznej w Gliwicach. Wykorzystanie paliw alternatywnych pochodzących z odpadów komunalnych do produkcji energii w procesie wysokosprawnej kogeneracji pomaga w dekarbonizacji systemów ciepłowniczych, a jednocześnie rozwiązuje problem odpadów nienadających się do dalszego recyklingu. Inwestycja przyczyni się także do stabilizacji cen odpadów w długim okresie. Zyskuje na tym środowisko i mieszkańcy – mówi Paweł Augustyn, zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW.
Nowa elektrociepłownia ma od 2028 roku wytwarzać ciepło i energię elektryczną z pochodzących od mieszkańców Gliwic i powiatu gliwickiego komunalnych odpadów resztkowych, niedających się już do odzysku poprzez segregację i recykling. Inwestycja będzie kluczowym elementem gospodarki obiegu zamkniętego i docelowo pozwoli na całkowite wyeliminowanie węgla w produkcji ciepła i prądu.
– To kolejny krok w zrównoważonym rozwoju miasta, podnoszeniu bezpieczeństwa energetycznego Gliwic oraz stabilizacji gospodarki odpadami. Nowoczesny Park Zielonej Energii oprócz ciepła i energii elektrycznej będzie bowiem produkować ok. 30 tys. m3 wody – podkreśla prezes PEC Gliwice Krzysztof Szaliński.
– Odzyskana woda szara, zgodnie z zasadami gospodarki obiegu zamkniętego, będzie ponownie wykorzystana w procesie produkcyjnym, co pozwoli na ograniczenie zakupu świeżej wody z sieci wodociągowej – dodał prezes PEC Gliwice.
Rocznie w Parku Zielonej Energii przetworzonych zostanie około 40 tys. ton odpadów komunalnych, w tym tzw. wielkie gabaryty, co pozwoli na wyprodukowanie ponad 20 tys. MWh energii elektrycznej (statystycznie to zapotrzebowanie 10 tys. gospodarstw domowych) i około 490 tys. GJ ciepła (to jedna czwarta zapotrzebowania dla Gliwic i ograniczenie zużycia węgla o około 400 wagonów rocznie). Wytworzone ciepło trafi do miejskiej sieci ciepłowniczej, a energia elektryczna zasili Krajowy System Elektroenergetyczny, w tym także zasilić może instytucje i podmioty wchodzące w skład Gliwickiego Klastra Energii.
NFOŚiGW przeznaczy ze środków Funduszu Modernizacyjnego 6 mld zł na budowę nowych, rozbudowę lub modernizację istniejących instalacji termicznego przekształcania odpadów pochodzenia komunalnego z wytwarzaniem energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji. Produkcja energii w procesie wysokosprawnej kogeneracji jest korzystna pod wieloma względami, oprócz oszczędności paliwa wysokosprawna kogeneracja jest niezwykle wydajnym procesem. Może ona wykorzystać nawet do ok. 80 proc. potencjału paliwa.
W ramach dwóch naborów programu „Racjonalna gospodarka odpadami Część 3) Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne”, złożono dotychczas 120 wniosków o dofinansowanie. W pierwszym naborze wnioskowane dofinansowanie na 39 inwestycji wyniosło ponad 10 mld zł. W drugim naborze złożono wnioski o dofinansowanie kwotą 5,48 mld zł 21 inwestycji.
Oprócz umowy w Gliwicach NFOŚiGW zawarł umowy na dofinansowanie kwotą ok. 3,1 mld zł 17 inwestycji w: Siedlcach, Kraśniku, Koszalinie, Suwałkach, Tarnowie, Krakowie, Zamościu, Oświęcimiu, Radomsku, Opolu, Toruniu, Gorlicach, Stalowej Woli, Lublinie, Radomiu, Dębicy i Wysokim Mazowieckiem.
Fundusz Modernizacyjny jest instrumentem finansowym, zasilonym środkami ze sprzedaży 4,5 proc. ogólnej puli uprawnień do emisji CO2 w ramach unijnego systemu handlu emisjami EU-ETS. Sprzedaż tych uprawnień dokonywana jest w półrocznych transzach przez Europejski Bank Inwestycyjny. Szacuje się, że do Polski z Funduszu Modernizacyjnego w latach 2021 – 2030 może trafić ok. 60 mld zł.
Źródło: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej