Polska dokonała znaczącego postępu w przygotowaniach do uruchomienia inwestycji w energetykę jądrową – wynika z najnowszego raportu kancelarii Baker McKenzie i Polityka Insight, opublikowanego 12 marca 2025 roku. Według opracowanego przez ekspertów Indeksu Gotowości Atomowej, Polska jest obecnie w 58% gotowa do rozpoczęcia budowy pierwszej wielkoskalowej elektrowni jądrowej EJ1.
Najwyżej w raporcie oceniono aspekt polityczny (9 na 10 punktów), co potwierdza silne poparcie dla energetyki jądrowej wśród decydentów i największych frakcji politycznych. Także obszary regulacyjny i społeczny uzyskały wysokie noty (po 8 punktów), co wskazuje na dobrze przygotowane ramy prawne i przychylne nastawienie społeczeństwa.
Najsłabiej wypadły:
- Obszar technologiczny (3 punkty) – wybrany reaktor wciąż czeka na finalizację procedury licencyjnej, brakuje planów zakontraktowania innych komponentów o długim procesie produkcyjnym
- Kwestie inwestycyjne i systemowe (po 4 punkty) – obejmujące finanse, kadry, inwestycje towarzyszące i przygotowanie administracji publicznej
Opóźnienia w harmonogramie
Eksperci szacują, że podpisanie kontraktu na kompleksową budowę reaktorów w formule EPC (Engineering, Procurement, Construction) może nastąpić dopiero w 2028 lub 2029 roku, czyli trzy lata później od pierwotnie zakładanego terminu. Dłuższy termin prognozowany jest również dla uzyskania zgody Komisji Europejskiej na udzielenie pomocy publicznej.
„Zawarcie umowy EPC na całościowe wykonawstwo inwestycji i rozpoczęcie etapu preliminary design oraz complete design, w ramach których projekt obiektu będzie dalej uszczegółowiany może mieć miejsce dopiero po zakończeniu obecnych wstępnych prac projektowych,” – wyjaśnia Agnieszka Skorupińska, partnerka kierująca zespołem zrównoważonego rozwoju i transformacji energetycznej w Baker McKenzie w Warszawie.
Finansowanie i kadry
Raport wskazuje, że żaden z realizowanych w Polsce projektów jądrowych nie ma obecnie w całości zabezpieczonego finansowania, jednak inwestycja w EJ1 jest najbardziej zaawansowana. Wniosek notyfikacyjny do Komisji Europejskiej przewiduje udzielenie wsparcia operacyjnego w formie dwukierunkowego kontraktu różnicowego.
Niedobór wykwalifikowanych kadr zidentyfikowano jako główną barierę systemową utrudniającą budowę i przyszłą eksploatację elektrowni jądrowych. Spółka Polska Elektrownia Jądrowa (PEJ) zawarła jednak porozumienia z uczelniami wyższymi, których absolwenci mają w najbliższych latach zasilić zespoły elektrowni i administracji publicznej.
Szczegóły inwestycji
Elektrownia EJ1 ma mieć trzy reaktory zbudowane w technologii AP1000 amerykańskiej firmy Westinghouse o łącznej mocy 3,75 GW. We wniosku notyfikacyjnym do Komisji Europejskiej rząd określił koszty inwestycji na kwotę 192 mld złotych, z czego około 60 mld złotych ma mieć formę bezpośredniego dokapitalizowania spółki PEJ ze środków Skarbu Państwa.
