Prof. Marta Szulkin z Wydziału Biologii UW jest współautorką artykułu dotyczącego wpływu zmian klimatu i urbanizacji na stan bioróżnorodności. Wnioski przedstawione przez naukowców na łamach „Nature Climate Change” mogą w przyszłości pomóc zaprojektować przestrzenie lepiej dostosowane do zmieniającego się środowiska.
Dotychczas biologiczne skutki zmian klimatu oraz rozwoju miast były w świecie nauki badane jako osobne zagadnienia. Zespół naukowców z udziałem prof. Marty Szulkin z Wydziału Biologii UW postanowił zbadać ich wspólne oddziaływanie na procesy ekologiczne i ewolucję gatunków żyjących na obszarach miejskich. Ich ustalenia zostały opublikowane w czasopiśmie Nature Climate Change.
Jednym z przykładów interakcji zmian klimatu i urbanizacji jest ich wpływ na temperaturę panującą w miastach. Wzrost temperatury wynikający ze zmiany klimatu może przyczynić się do szybszego wzrostu drzew w chłodniejszym klimacie oraz wolniejszego w cieplejszym. W takim wypadku miasta z większą ilością drzew mogą lepiej wykorzystywać oferowany przez nie cień, wpływając na warunki życia mieszkańców oraz rozwój wielu gatunków zwierząt i roślin. Proces omawiany przez naukowców widoczny jest także w odniesieniu do m.in. przepływu rzek czy problemów z dostępem do wody i jej zanieczyszczeniami. Inną kwestią podniesioną przez badaczy jest problem izolacji niektórych gatunków zwierząt spowodowany fragmentacją ich środowiska naturalnego i utrudnieniem przemieszczania się do chłodniejszych terenów (ang. climatic niche tracking).
Okazuje się to dodatkowym obciążeniem dla zwierząt, np. pum w Kalifornii, które przy braku procesów urbanizacyjnych mogłyby łatwiej podążać za zmianami klimatycznymi i przemieszczać się na północ; jednak rozwój aglomeracji miejskich bardzo im takie wędrówki utrudnia.
W celu lepszego zrozumienia omawianego zjawiska naukowcy zaproponowali pięć hipotez, obrazujących możliwe zmiany w ewolucji gatunków na obszarach miejskich i naturalnych, uwarunkowanych zmianami klimatu i urbanizacją. Przewidują one zarówno większą dominację gatunków miejskich jak i stopniowe zadomowienie się w miastach roślin i zwierząt, które jak dotąd nie były tam spotykane. Weryfikacja hipotez ma być możliwa m.in. poprzez stałą obserwację miejskich ekosystemów i zbadanie sytuacji społeczno-ekonomicznej ludności w kontekście zmian klimatu. W przyszłości omawiane badania mogą pomóc w projektowaniu zielonych miast, odpornych na zmiany klimatyczne oraz przyjaznych dla wszystkich zamieszkujących je gatunków.
Źródło: Uniwersytet Warszawski/Nature Climate Change
