Narodowe Centrum Badań i Rozwoju opublikowało końcową ewaluację programu BIOSTRATEG, który przyniósł 182 nowe lub ulepszone produkty, procesy i usługi oraz 72 patenty w obszarze rolnictwa, leśnictwa i środowiska naturalnego. Na realizację 38 projektów NCBR przekazało ponad 451 mln zł dofinansowania ze środków krajowych.
Program BIOSTRATEG realizowany w latach 2014-2016 obejmował trzy konkursy, w których średnia wartość projektu wyniosła 16,2 mln zł, a średnia wartość dofinansowania 11,9 mln zł. Wyniki 26 projektów, stanowiących 68 procent puli dofinansowanej, zostały wdrożone do praktyki gospodarczej do końca stycznia 2025 roku.
Bożena Lublińska-Kasprzak, zastępczyni dyrektora NCBR, podkreśliła osiągnięcie celów programu: „Ambitne cele programu BIOSTRATEG, zarówno w aspekcie rozwoju wiedzy naukowej i upowszechnienia wyników badań, jak i w zakresie różnego typu wdrożeń, zostały osiągnięte. Pozwala nam to myśleć o kolejnych programach strategicznych, takich jak ukierunkowany na rolnictwo program AGROSTRATEG.”
Wdrożenia obejmują pasze, nawozy, produkty spożywcze, kosmetyki, opakowania, bioproduktów, urządzenia do produkcji żywności, kotły, generatory, zbiorniki, sondy pomiarowe, czujniki, testy diagnostyczne, systemy doradcze oraz przyjazne środowisku technologie i procesy. Komercjalizacja odbyła się zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym.
Dorobek naukowy programu obejmuje 862 publikacje w czasopismach Science Citation Index oraz 8354 cytowania w bazie Institute for Scientific Information. Zespoły projektowe wygłosiły 975 referatów na konferencjach krajowych i 362 na zagranicznych, prezentując wyniki na 175 targach i 164 wystawach.
Projekt HabitARS opracował lotniczą platformę teledetekcyjną do monitoringu siedlisk przyrodniczych Natura 2000 z wykorzystaniem algorytmów uczenia maszynowego. Rozwiązanie zostało wdrożone w pięciu parkach narodowych oraz wykorzystywane do inwentaryzacji ponad 7 mln drzew w Warszawie. Łukasz Sławik z MGGP Aero podkreślił: „Platforma wielosensorowa była i nadal jest rozwiązaniem prekursorskim i innowacyjnym. Zapewniła nam przewagę rynkową w obszarze analiz środowiskowych.”
Projekt EKOPOLPAK o wartości 15,3 mln zł opracował biodegradowalne opakowania z wykorzystaniem surowców odnawialnych i innowacyjnych impregnatów parafinowych. Wdrożono technologię powlekania tektury falistej emulsją parafinową oraz opracowano pierwsze w Polsce procedury oceny zdolności papierotwórczej surowców szybkoschnących.
Projekt PLANTARUM za 16,3 mln zł stworzył wegańskie kosmetyki na bazie rodzimych surowców roślinnych, wykorzystując lucernę i nawłoć jako źródła substancji biologicznie aktywnych. Profesor Bogusław Buszewski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika podkreślił: „Zaproponowanie uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji substancji biologicznie aktywnych spowodowało wsparcie lokalnych społeczności rolniczych, tworząc nowe miejsca pracy.”
Ewaluacja wykazała, że program wypełniał lukę finansowania wczesnych etapów rozwoju technologii w sektorze rolnictwa, leśnictwa i środowiska, jednocześnie znacznie podnosząc poziom gotowości technologicznej. Większość projektów przyczyniła się do zmniejszenia niekorzystnego oddziaływania działalności produkcyjnej na środowisko.
Program BIOSTRATEG stanowi przykład skutecznego wspierania badań aplikacyjnych łączących środowisko akademickie z przemysłem, przyczyniając się do rozwoju zrównoważonych technologii i innowacji wspierających transformację ekologiczną polskiej gospodarki w kierunku modeli gospodarki obiegu zamkniętego i osiągnięcia celów klimatycznych do 2050 roku.
