Międzynarodowy projekt badawczy FuturHist, realizowany w ramach programu Horyzont Europa, może zrewolucjonizować podejście do efektywności energetycznej zabytkowych budynków. Naukowcy z sześciu krajów, w tym zespół z Politechniki Krakowskiej, pracują nad rozwiązaniami, które pozwolą znacząco obniżyć zużycie energii przy jednoczesnym zachowaniu historycznego charakteru obiektów.
” Wszystkie te działania zmierzają do zmniejszenia zapotrzebowania budynków historycznych na energię o minimum 60%, przy zachowaniu ich wartości historycznych i kulturowych. Ostatecznym celem naszej naukowej współpracy jest stworzenie standardów energooszczędnej modernizacji zabytków, które będą możliwe do zastosowania przy wielu różnych konstrukcjach historycznych” – podkreśla dr inż. arch. Krzysztof Barnaś z zespołu badawczego.
Projekt realizowany jest pilotażowo w czterech europejskich miastach: Kordobie, Edynburgu, Linköping oraz Krakowie. W tym ostatnim projektem objęto XIX-wieczną kamienicę przy ul. Kościuszki 18, gdzie dawniej mieściła się apteka Pod Aniołem Stróżem. Jak wyjaśnia dr hab. inż. arch. Kinga Racoń-Leja, prof. PK, kierująca polskim zespołem badawczym, w samym Krakowie zidentyfikowano około 3500 obiektów nadających się do podobnej modernizacji, w tym 2307 kamienic (1,92% zabudowy miasta) i 1183 wille (0,98% zabudowy).
W ramach projektu planowane jest wdrożenie kompleksowych rozwiązań technicznych. Obejmują one izolację ścian zewnętrznych, docieplenie od wewnątrz, wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła oraz inteligentny system zarządzania energią. Rozważane jest również wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
„Razem z partnerami przemysłowymi z Włoch i Niemiec pracujemy nad zastosowaniem przyjaznych środowisku materiałów, które będą wykorzystane do termomodernizacji takich budynków. To np. właściwe płyty do ocieplania od wewnątrz i od zewnątrz, których produkcja powoduje sekwestrację węgla, co obniża emisję CO2 i ślad węglowy termomodernizacjii” – wyjaśnia prof. Racoń-Leja.
Liderem projektu FuturHist jest Akademia Europejska w Bolzano (Włochy), a wśród 17 partnerów znajdują się prestiżowe instytucje, w tym ICOMOS, uniwersytety ze Szwecji, Danii i Wielkiej Brytanii oraz specjalistyczne firmy z branży budowlanej. Ze strony polskiej, oprócz Politechniki Krakowskiej, w projekt zaangażowany jest Zarząd Budynków Komunalnych w Krakowie oraz Fundacja Sendzimira.
Wypracowane standardy będą mogły być wykorzystane w całej Europie, przyczyniając się do przyspieszenia transformacji energetycznej zabytków oraz uczynienia inwestycji w ochronę dziedzictwa bardziej opłacalnymi i przyjaznymi środowisku. Projekt ma szczególne znaczenie dla miast historycznych, które muszą pogodzić troskę o zachowanie dziedzictwa z wymaganiami ekonomicznymi i środowiskowymi współczesności.
