W samym sercu Poznania realizowany jest innowacyjny projekt, który może zmienić oblicze dostaw miejskich. Dzięki wolnostojącemu mikrocentrum przeładunkowemu oraz rowerom cargo, dostawy paczek stają się cichsze, bardziej efektywne i przyjazne dla środowiska. Inicjatywa działa w ramach Projektu GRETA, realizowanego przez Łukasiewicz – Poznański Instytut Technologiczny oraz Miasto Poznań, przy udziale GLS Poland oraz WCG jako partnerów biznesowych.
Projekt pilotażowy stanowi odpowiedź na rosnące wyzwania związane z logistyką ostatniej mili, szczególnie wobec gwałtownego rozwoju e-commerce. Dane pokazują, że dostawy ostatniej mili odpowiadają za 40% emisji sektora handlu elektronicznego w Europie, a wykorzystanie rowerów cargo może zmniejszyć emisję CO₂ nawet o 96% w porównaniu do spalinowych busów dostawczych.
Funkcjonowanie mikrohubu jest proste i efektywne – przesyłki, które przyjeżdżają elektrycznym vanem GLS, są przepakowywane do pojemnych skrzyń rowerów cargo, a następnie dostarczane do odbiorców w trzech dzielnicach: Starym Mieście, Jeżycach i Łazarzu. Dzięki takiemu rozwiązaniu kurierzy omijają zakorkowane ulice, łatwiej parkują przy budynkach i szybciej dostarczają przesyłki.
Korzyści z takiego rozwiązania są znaczące. Badania pokazują, że koszt dostawy rowerem cargo wynosi od 1,28 do 1,36 € w porównaniu do 1,82-2,95 € przy użyciu tradycyjnego busa. Co więcej, prędkość jazdy rowerów cargo w godzinach szczytu w centrum miasta wynosi średnio 20-25 km/h, podczas gdy dostawcze furgonetki poruszają się ze średnią prędkością 15 km/h, co daje rowerom realną przewagę w zatłoczonych obszarach miejskich.
„Projekt GRETA i rowerowy mikrohub w Poznaniu to doskonały przykład tego, jak współpraca między samorządami, biznesem i instytucjami badawczymi może prowadzić do realnych zmian w logistyce miejskiej. Dane nie pozostawiają wątpliwości – rowery cargo mogą zmniejszyć emisję dwutlenku węgla i zanieczyszczeń powietrza, a koszty operacyjne są niższe” – podkreśla Aleksander Szałański z Fundacji Promocji Pojazdów Elektrycznych.
Realizacja mikrohubu w Poznaniu jest przykładem efektywnej współpracy wielu podmiotów. Miasto Poznań udostępniło działkę, dzierżawca terenu umożliwił jej wykorzystanie, a firma kurierska GLS dołączyła do projektu z własnymi rowerami cargo, produkowanymi przez polską firmę Maxpro. Hub zasilany jest energią słoneczną i wykonany z materiałów z recyklingu.
Mikrohub rozpoczął działalność w grudniu 2024 roku, a jego pilotaż potrwa do końca maja 2025. Po tym okresie planowane jest kontynuowanie działalności na zasadach komercyjnych, jeśli wszystkie zaangażowane podmioty dojdą do porozumienia.
„Dane zgromadzone w ramach sześciomiesięcznego pilotażu projektu GRETA pozwolą na precyzyjne określenie wpływu nowych rozwiązań logistycznych na miejskie systemy transportowe. Analizujemy trasy przejazdów, czasy dostaw, efektywność operacyjną oraz rzeczywisty poziom redukcji emisji dwutlenku węgla i zanieczyszczeń powietrza” – wyjaśnia Marta Cudziło, zastępca dyrektora Centrum Nowoczesnej Mobilności w Łukasiewicz – Poznańskim Instytucie Technologicznym.
Rozwiązania typu mikro-huby przeładunkowe i rowery cargo stają się coraz ważniejszym elementem zrównoważonej transformacji energetycznej w sektorze transportu miejskiego. Sektor transportu odpowiada za około 25% emisji gazów cieplarnianych w UE, a logistyka miejska stanowi znaczną część tego problemu. Każdy kilometr przejechany rowerem cargo zamiast pojazdem spalinowym to nie tylko redukcja emisji CO2, ale również ograniczenie zużycia paliw kopalnych i mniejsze obciążenie dla infrastruktury miejskiej. Dodatkowo, mikrohuby zasilane energią słoneczną tworzą samowystarczalne energetycznie punkty logistyczne, a ich modułowa konstrukcja pozwala na elastyczne dostosowanie do potrzeb rosnącego rynku e-commerce przy minimalnym śladzie węglowym. Ta technologia wpisuje się w koncepcję miast 15-minutowych, gdzie większość usług jest dostępna w zasięgu krótkiego spaceru lub przejazdu rowerem, zmniejszając zależność od transportu zmotoryzowanego.
