W unijnym akcie w sprawie surowców krytycznych określono ambitne cele dotyczące przyspieszenia produkcji surowców pierwotnych i wtórnych przy jednoczesnym spełnieniu najwyższych norm społecznych i środowiskowych.
Zaczyna obowiązywać europejski akt w sprawie surowców krytycznych, którego celem jest zapewnienie zróżnicowanych, bezpiecznych i zrównoważonych dostaw surowców krytycznych dla przemysłu UE. Bezpieczny dostęp do surowców krytycznych ma zasadnicze znaczenie dla sektorów strategicznych, w tym czystych technologii, przemysłu cyfrowego, obronnego oraz przemysłu lotniczego i kosmicznego.
Europa dysponuje obecnie ramami regulacyjnymi służącymi wzmocnieniu zdolności krajowych oraz skonsolidowaniu zrównoważonego charakteru i obiegu zamkniętego łańcuchów dostaw surowców krytycznych w UE, przy jednoczesnym kontynuowaniu realizacji swojego programu dywersyfikacji. Dzięki temu aktowi UE wzmocni dostawy krajowe i zmniejszy zależność od pojedynczych dostawców. Jak podkreślono w następstwie pandemii COVID-19 i rosyjskiej inwazji na Ukrainę, strategiczne zależności naraziły przemysł europejski na ryzyko zakłóceń w łańcuchu dostaw.
Ta pierwsza sesja Rady jest ważnym krokiem w kierunku urzeczywistnienia aktu w sprawie surowców krytycznych, zaledwie 14 miesięcy po jego pierwszym wniosku Komisji. Możemy zatem bezpiecznie powiedzieć, że jesteśmy poważnie w naszych ambicjach i nie tracimy jednego dnia. W akcie w sprawie surowców krytycznych określono ambitne cele dotyczące przyspieszenia produkcji surowców pierwotnych i wtórnych przy jednoczesnym spełnieniu najwyższych norm społecznych i środowiskowych, a także nawiązywaniu partnerstw strategicznych z państwami trzecimi. Celem Rady jest zadbanie o to, by wszyscy współpracowali w tym samym kierunku na rzecz pełnego i szybkiego wdrożenia ustawy. Maroš Šefčovič, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw Europejskiego Zielonego Ładu, stosunków międzyinstytucjonalnych i prognozowania
Dziś, wraz z wejściem w życie aktu w sprawie surowców krytycznych, Europa rozpoczyna nowy rozdział dotyczący przemysłu. W niestabilnym kontekście geopolitycznym Europa przyspiesza swoje wysiłki, zarówno na szczeblu krajowym, jak i we współpracy z państwami trzecimi, na rzecz osiągnięcia bezpiecznych, bogatych i zrównoważonych dostaw surowców niezbędnych do zaspokojenia naszych potrzeb w zakresie klimatu, technologii cyfrowych, obronności i bezpieczeństwa. Mam pełne przekonanie, że wdrożenie aktu w sprawie surowców krytycznych jest na właściwej drodze, aby szybko identyfikować i wspierać projekty strategiczne, ułatwić agregację zapotrzebowania i zwiększyć liczbę wykwalifikowanych pracowników w ramach naszych nowych projektów przemysłowych w zakresie górnictwa, rafinacji i recyklingu surowców krytycznych. Thierry Breton, komisarz do spraw rynku wewnętrznego
Akt ustanawia wskaźniki referencyjne w celu zwiększenia zdolności w zakresie wydobycia, przetwarzania i recyklingu surowców krytycznych w UE oraz wyznacza kierunek działań na rzecz dywersyfikacji. Ponadto tworzy ramy wyboru i realizacji projektów strategicznych, które mogą korzystać z usprawnionych pozwoleń i warunków podstawowych dostępu do finansowania; a także określa krajowe wymogi dotyczące opracowywania programów poszukiwań w Europie. Ponadto rozporządzenie poprawi obieg zamknięty i efektywne wykorzystanie surowców krytycznych poprzez stworzenie łańcuchów wartości surowców krytycznych pochodzących z recyklingu. Aby zapewnić odporność łańcuchów dostaw, akt umożliwia monitorowanie łańcuchów dostaw surowców krytycznych oraz wymianę informacji i przyszłą koordynację zapasów surowców strategicznych między państwami członkowskimi i dużymi przedsiębiorstwami.
Pierwsze posiedzenie Rady ds. Surowców Krytycznych
Wiceprzewodniczący wykonawczy Šefčovič otworzył pierwsze posiedzenie Rady ds. Surowców Krytycznych. Komisarz Breton zwrócił się również do przedstawicieli wysokiego szczebla Rady ds. Surowców Krytycznych. Rada odegra istotną rolę we wdrażaniu nowych ram polityki, wspierając Komisję w wyborze i wdrażaniu projektów strategicznych, w wymianie informacji na temat procedur wydawania pozwoleń i inicjatyw dotyczących obiegu zamkniętego oraz w ułatwianiu współpracy międzynarodowej i partnerstw strategicznych dotyczących surowców. Przedstawiciele wszystkich państw członkowskich i Komisji spotykają się dziś, aby omówić wdrażanie rozporządzenia.
Otwarcie zaproszenia do składania wniosków dotyczących projektów strategicznych
Przy okazji pierwszego posiedzenia Rady Komisja ogłosiła zaproszenie do składania wniosków dotyczących projektów strategicznych. Pierwszą datą graniczną składania wniosków jest 22 sierpnia 2024 r. godz. 12.00 czasu środkowoeuropejskiego. Szczegółowe informacje, w tym formularz wniosku i przewodnik dla wnioskodawców, są dostępne na stronie internetowej projektów strategicznych.
Agregacja zapotrzebowania i dopasowywanie potrzeb w odniesieniu do surowców strategicznych
Komisja przedłużyła badanie skierowane do przedsiębiorstw i innych odpowiednich stron zainteresowanych łączeniem popytu oraz połączeniem podaży i popytu na surowce krytyczne. Odpowiedzi udzielone w ankiecie przyczynią się do stworzenia tego nowego mechanizmu. Ankieta jest otwarta do 31 maja 2024 r.
Kontekst ogólny
W ramach planu przemysłowego Zielonego Ładu 16 marca 2023 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący aktu w sprawie surowców krytycznych. Środki te opierają się na ocenie krytyczności z 2023 r., sprawozdaniu prognostycznym koncentrującym się na technologiach strategicznych, a także na działaniach zainicjowanych w ramach planu działania na rzecz surowców krytycznych z 2020 r.
Źródło: Komisja Europejska
