W odpowiedzi na apel skierowany do Premiera Donalda Tuska, o pilne wdrożenie niezbędnych zmian w przepisach regulujących system kaucyjny na opakowania po napojach, MKiŚ podkreśla, że tak jak sygnatariusze pisma również widzimy potrzebę zmian – wskazuje wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska.
– Temat systemu kaucyjnego jest trudny, ponieważ jest systemowy. Dotyczy każdej Polki i każdego Polaka. Dotyka szerokiego grona interesariuszy: przedsiębiorców, wytwórców napojów, branży sklepowej, samorządów i organizacji proekologicznej. Staramy się te wszystkie głosy zebrać i pogodzić ze sobą – dodaje wiceministra Sowińska.
Odpowiedź na apel branży
Jak podkreśla wiceszefowa resortu, obecnie w Polsce każdy z nas płaci za opakowanie trzy razy:
- przy zakupie napoju,
- w opłacie za wywóz odpadków komunalnych
- oraz w tym, co z Budżetu Państwa trafia do unijnego budżetu w opłacie Polski z tytułu niepoddanych recyklingowi opakowań.
Tylko w ubiegłym roku było to ponad 2 mld złotych. System kaucyjny oznacza ulgę dla środowiska, mniejsze koszty wywozu naszych odpadów może dać niższe opłaty do UE, bo więcej opakowań będziemy recyklingować.
– Rząd Koalicji 15 października rozpoczął analizy przyjętej przez poprzedników ustawy z lipca 2023 roku, wprowadzającej w Polsce system kaucyjny. Mieliśmy do niej wiele uwag i wiedzieliśmy, że zaproponowane przepisy nie dadzą spodziewanego efektu, także dlatego, że branża spożywcza ma wiele wątpliwości do przyjętych schematów działania systemu – wskazuje stanowisko wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska
Zmiany w systemie kaucyjnym
System kaucyjny przyczyni się do zmniejszenia wpłat Polski do wspólnego budżetu UE z tytułu niepoddanych recyklingowi odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych. W 2023 r. Polska wpłaciła ponad 2 mld zł z tego tytułu.
Od marca 2024 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska prowadzi konsultacje z branżą spożywczą. W wyniku tych konsultacji w nowelizacji przepisów:
- Wprowadzimy mechanizm tzw. podążania kaucji za produktem, czyli pobierania kaucji na każdym etapie obrotu towarem od producenta do konsumenta, co w opinii branży rozwiąże kilka problemów w systemie. Między innymi zapobiegnie to ewentualnym nadużyciom przy rozliczaniu pobranej kaucji z jednostkami handlowymi i zagwarantuje operatorom środki finansowe do rozliczeń.
- Przesuniemy o rok włączenie do systemu napojów mlecznych, bo wiemy, że wszyscy potrzebują więcej czasu na rozwiązanie kwestii sanitarnych.
- Utrzymamy przepisy tak, by zakres sprawozdań dla samorządów pozwalał zaliczyć im recykling z systemu kaucyjnego do realizacji wymaganych poziomów zbiórki w gminach.
Ponadto według opinii Ministerstwa Finansów, VAT nie będzie naliczany dla opakowań jednorazowych, a w przypadku tych wielokrotnego użytku, pojawi się tylko dla tych, które nie wrócą do systemu. Jednocześnie MKiŚ jest w kontakcie z Ministerstwem Finansów w zakresie analizy zgłaszanych uwag i ewentualnego wypracowania zmian ustawowych.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska