Według najnowszego raportu „Global E-waste Monitor 2024” w roku 2022 wytworzono na całym świecie 62 miliardy kilogramów elektrośmieci. To tak, jakby ustawić wzdłuż równika Ziemi 1,55 miliona ciężarówek wypełnionych elektroodpadami. Dalsze prognozy przewidują, że do 2030 r. ilość e-odpadów wzrośnie do 82 miliardów kilogramów, co stanowi wzrost aż o 32% w porównaniu do roku 2022.
Na całym świecie podejmowane są wysiłki mające na celu odwrócić ten rosnący trend. Aby pomóc rozwiązać ten globalny problem, 13 października obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Bez Elektrośmieci (www.dzienbezelektrosmieci.pl). To wydarzenie mające na celu podniesienie świadomości konsumentów w zakresie prawidłowego postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym.
O wydarzeniu
Międzynarodowy Dzień Bez Elektrośmieci zainicjowany został siedem lat temu przez WEEE Forum i realizowany jest przez jego członków na całym świecie. W Polsce oficjalnym organizatorem wydarzenia jest ElektroEko – Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A., która wraz z UNEP/GRID-Warszawa oraz partnerami – APPLIA Polska i Związek Cyfrowa Polska – przygotowało program działań edukacyjnych skierowanych do konsumentów, mediów, instytucji oraz przedsiębiorców. Wydarzenie to zostało objęte honorowym patronatem Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz Ministerstwa Rozwoju i Technologii.
W roku 2023 w obchodach Międzynarodowego Dnia Bez Elektrośmieci udział wzięło 195 organizacji z 55 krajów świata z 6 kontynentów.
Wytrop elektrośmieci i przekaż je do recyklingu
Około 1/3 wszystkich elektroodpadów stanowią drobne urządzenia elektroniczne, takie jak: telefony, zabawki, ładowarki, piloty czy e-papierosy. Niestety tylko 12% z nich trafia do recyklingu. Co się dzieje z pozostałymi e-odpadami? Są gromadzone w domach lub wyrzucane do śmietnika razem z odpadami zmieszanymi. Tylko w Polsce łączna masa gromadzonego sprzętu to blisko 0,5 mln ton zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych. I tylko w roku 2022 na całym świecie wyrzucono 14 miliardów kg elektrośmieci do śmietnika.
Dlatego tegoroczna edycja Międzynarodowego Dnia Bez Elektrośmieci odbywa się pod hasłem „Wytrop z nami elektrośmieci i przekaż je do recyklingu” i ma na celu zwrócenie uwagi na problem nieużywanej elektroniki, która znajduje się w domach. Warto zdać sobie sprawę, że elektrośmieci zawierają cenne surowce, które mogą zyskać nowe życie, jeśli zostaną oddane w odpowiednie miejsca, czyli do punktów zbierania. W ten sposób każdy może przyczynić się do zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska, ochrony zasobów naturalnych oraz oszczędności energii i CO2.
„Celem tegorocznej edycji Międzynarodowego Dnia Bez Elektrośmieci jest zainspirowanie ludzi do uporządkowania domów z nieużywanych lub zepsutych urządzeń, które latami chomikujemy w domach. Oddanie ich do punktów zbierania ma kluczowe znaczenie dla ochrony środowiska i zasobów naturalnych. Elektroodpady niemalże w 100% nadają się do przetworzenia. Wykorzystując surowce wtórne z recyklingu elektrośmieci, unikamy wydobycia 900 miliardów kg kruszców, ważących tyle samo co 17 200 Tytaników, w tym około 4 miliardów kg metali z grupy surowców krytycznych!” – informuje Anna Podsiadło, koordynator Międzynarodowego Dnia Bez Elektrośmieci, ElektroEko.
Gdzie oddać elektrośmieci?
Wiadomo już, że elektrośmieci nie wolno wyrzucać do śmietnika oraz, że nie należy ich gromadzić w domu, by nie tracić cennych surowców, jak: szkło, stal, aluminium, miedź, cynk, ołów, plastik czy metali szlachetnych, jak: złoto, srebro, platyna, pallad. Jak więc prawidłowo pozbyć się elektroodpadów, by surowce w nich zawarte mogły być ponownie wykorzystane? Możliwości jest wiele.
Zużyty sprzęt należy oddawać do gminnych punktów zbierania (PSZOK) lub oddać go w sklepie, przy zakupie nowego sprzętu. Sklepy wielkopowierzchniowe mają obowiązek przyjąć elektrośmieci bez konieczności zakupu nowego sprzętu. Elektrośmieci można również przekazywać do specjalnych punktów zbierania lub w przypadku dużego sprzętu skorzystać z usługi bezpłatnego odbioru z domu. Drobne elektrośmieci można wrzucić do specjalnych zielonych pojemników. Wykaz tych miejsc dostępny jest na stronie www.elektrosmieci.pl.
Zbiórka w organizacjach i placówkach oświatowych
W tegorocznej edycji wydarzenia do promowania prawidłowego postępowania z elektrośmieciami zaproszone zostały firmy i organizacje z całej Polski, które są aktywne w ramach działań ESG. Mogły one dołączyć do akcji zbierania elektroodpadów z okazji Międzynarodowego Dnia Bez Elektrośmieci i organizować zbiórki zużytego sprzętu wśród pracowników. Swój udział zadeklarowało prawie 200 podmiotów, a blisko 50 tys. osób zatrudnionych w tych firmach/organizacjach zostało objętych edukacją na temat elektroodpadów. Zbiórki wystartowały 1 października i potrwają przynajmniej do końca miesiąca.
Edukacja na temat elektrośmieci jest kluczowym elementem w walce z nieprawidłowym gospodarowaniem elektrośmieciami. Trwają dążenia do tego, by rosło nowe pokolenie ludzi ekologicznie świadomych, którzy wkraczając w dorosłość, będą potrafili właściwie postępować ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Swój udział w obchodach Międzynarodowego Dnia Bez Elektrośmieci zadeklarowali również uczestnicy ogólnopolskiego programu edukacyjnego „Moje miasto bez elektrośmieci”. To liczna grupa, bo prawie 5500 uczestników. Placówki oświatowe od lat aktywnie włączają się w obchody Międzynarodowego Dnia Bez Elektrośmieci, przygotowują happeningi czy wystawy edukacyjne, a co najważniejsze – organizują zbiórki elektrośmieci. W tym roku dodatkowo szkoły ponadpodstawowe i wyższe dołączają do wydarzenia.
Wymień elektrośmieci na ekologiczne gadżety
W dniu 12 października (sobota), w mobilnych punktach zbierania ElektroEko w Warszawie, będzie można oddać zużyte sprzęty elektryczne i elektronicznie, a w zamian otrzymać ekologiczną torbę na zakupy i inne ekologiczne gadżety.
Przejrzyjcie swoje szuflady, czy nie zalegają tam stare ładowarki, popsute telefony lub może przedłużacze? Sprawdźcie, czy wszystkie sprzęty elektryczne są sprawne, a te popsute bądź niepotrzebne przynieście do punktu zbierania, które czynne będą, jak w każdą sobotę, w godzinach od 10:00 do 14:00.
Wykaz lokalizacji znajdziecie na www.elektroeko.pl/punkty-zbierania-elektrosmieci/
„Wierzymy, że to coroczne wydarzenie skłoni wszystkich do refleksji, a w konsekwencji przyczyni się do podniesienia poziomu recyklingu elektrośmieci i wzrostu świadomości konsumentów w zakresie właściwego postępowania z nimi” – dodaje Anna Podsiadło, ElektroEko.
Więcej o wydarzeniu na www.dzienbezelektrosmieci.pl.
Źródło informacji: ElektroEko
