„Ecomarinas” to wspólna inicjatywa ośmiu organizacji partnerskich z Polski, Litwy, Szwecji i Niemiec. Ich transgraniczna współpraca i wymiana wiedzy mają spowodować poprawę jakości wód oraz chronić ekosystem Bałtyku. W realizację programu angażują się lokalne władze, operatorzy marin, instytucje badawcze i organizacje pozarządowe. Inaugurację międzynarodowego projektu, który otrzymał dofinansowanie Unii Europejskiej w wysokości 2 mln euro, ogłoszono w Gdańsku.
Start projektu ogłoszono podczas konferencji prasowej w jednej z gdańskich marin.
– Nie pierwszy raz informujemy o różnego rodzaju ekologicznych rozwiązaniach, ale do tej pory były one cząstkowe. Dzisiaj natomiast rozpoczynamy strategiczny, kompleksowy program, który będziemy realizować wspólnie z partnerami z całego basenu Morza Bałtyckiego: z Litwy, Szwecji czy Niemiec – podkreślał Piotr Borawski, zastępca prezydent Gdańsk ds. mobilności i bezpieczeństwa. – Wartość projektu to 2,5 miliona euro, na który otrzymaliśmy 80 proc. dofinansowania, czyli 2 miliony euro. Co ważne, w jego ramach powstanie nie tylko „twarda” infrastruktura, ale też prowadzone będą różnego rodzaju „działania miękkie”, w tym edukacyjne, które będą wspierać powstanie infrastruktury i będą pokazywać przede wszystkim dobre praktyki zachowania, jakich oczekujemy od użytkowników marin. Realizacja projektu potrwa 3 lata.
A będzie on realizowany między innymi w jednej z marin w Gdańsku. Głównym założeniem jest wdrożenie takich rozwiązań, które doprowadzą do poprawy standardów zarządzania zasobami wodnymi w przystaniach jachtowych. Wprowadzony zostanie m.in.
- nowoczesny system odbioru niebezpiecznych substancji z jednostek pływających, takich jak oleje, smary i chemikalia,
- w ramach projektu planowane jest również zredukowanie zanieczyszczenia ściekami z łodzi oraz
- analiza możliwości ograniczenia wpływu przystani jachtowych na ekosystemy wodne.
Szwedzki Västervik przykładem dla innych
Kluczowym elementem tego projektu jest nawiązanie współpracy transgranicznej oraz wymiana wiedzy i zrównoważonych praktyk stosowanych w krajach nadbałtyckich. Dlatego zaplanowano szereg wizyt studyjnych oraz badania – kompleksową analizę porównawczą i działania, które mają ustalić rozwiązania dotyczące zrównoważonego wykorzystania wody.
Pierwsza wizyta studyjna już się odbyła: w dniach 2-8 września, podczas rejsu na pokładzie żaglowca STS Generał Zaruski, który płynął z Gdańska do szwedzkiego miasta Vastervik. Marina Slottsholmen w Västervik to jeden z partnerów projektu i jedna z najbardziej innowacyjnych marin w rejonie. Rozwiązania tam zastosowane posłużą za przykład dla innych. Celem wizyty była wymiana wiedzy i doświadczeń pomiędzy krajami zaangażowanymi w projekt.
– Gdański Ośrodek Sportu z dumą uczestniczy w projekcie Ecomarinas. Jesteśmy liderem tego projektu, co pozwala nam na skuteczne i kompleksowe podejście do wdrażania zaplanowanych działań. W ramach Ecomarinas w jednej z naszych marin wdrożymy systemy, które umożliwią odbiór i bezpieczne przechowywanie substancji niebezpiecznych pochodzących z jachtów – poinformował podczas briefingu Leszek Paszkowski, dyrektor Gdańskiego Ośrodka Sportu. – Planujemy też inne rozwiązania, takie jak pompy ściekowe, stacje mycia naczyń czy myjnie dla jachtów. Naszym celem jest uczynienie mariny miejscem przyjaznym dla środowiska, ale i wygodnym dla użytkowników. Chcemy także zwrócić uwagę na aspekt edukacyjny projektu – edukacja ekologiczna to bardzo ważny element naszego działania. Planujemy kampanię zwiększającą świadomość na temat ochrony Bałtyku, skierowanej zarówno do żeglarzy, jak i mieszkańców Gdańska.
W marinach partnerskich zostaną zrealizowane pilotażowe inwestycje, w tym innowacyjna instalacja do odbioru substancji niebezpiecznych, która umożliwi i uprości utylizację olejów, smarów lub innych substancji szkodliwych dla środowiska odprowadzanych bezpośrednio do wody.
Edukacja żeglarzy, operatorów i… „zwykłego Kowalskiego”
Olga Sarna, prezeska Fundacji Mare i koordynatorka działań edukacyjnych w projekcie, podkreśla znaczenie działań edukacyjnych jako kluczowego elementu w walce o ochronę środowiska morskiego.
– Fundacja Mare od wielu lat współpracuje Gdańskim Ośrodkiem Sportu i miastem Gdańsk realizując projekty na rzecz ochrony Morza Bałtyckiego. Naszą rolą będzie koordynacja działań edukacyjnych – zaznacza Olga Sarna. – Celem tego projektu jest edukacja, zarówno operatorów marin, żeglarzy, jak i całego społeczeństwa. Bardzo ważne dla nas jest to, aby wśród społeczeństwa, wszystkich użytkowników morza, wzbudzać wrażliwość ekologiczną i odbudowywać pewnego rodzaju „połączenie z wodą” i pracować nad tą relacją. Poprzez poczucie „połączenia z morzem”, ochrona Bałtyku stanie się dla nas czymś naturalnym.
Podsumowaniem projektu ma być międzynarodowe Forum Zrównoważonej Infrastruktury Żeglarskiej, które skupi się na promowaniu innowacyjnych rozwiązań w zarządzaniu przystaniami jachtowymi i podniesie rangę Gdańska na żeglarskiej mapie południowego Bałtyku.
Projekt „Ecomarinas” prowadzony jest przez Gdański Ośrodek Sportu we współpracy z Województwem Pomorskim, Gminą Tolkmicko, Uniwersytetem Kłajpedzkim, Administracją Rejonu Neringa, Mariną Slottsholmen Vestervik, Organizacją Coastal Union Germany oraz Fundacją Mare. Projekt „Ecomarinas” – uznany za operację o znaczeniu strategicznym (Operation of Strategic Importance) – będzie realizowany przez 36 miesięcy w zgodzie z celami Programu Interreg Południowy Bałtyk oraz Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego (EUSBSR).
Czym zajmuje się Fundacja Mare?
Fundacja ta powstała w 2016 roku i jest jedyną organizacją pożytku publicznego w Polsce, której działania skupiają się na ochronie ekosystemów morskich, ze szczególnym naciskiem na ochronę Morza Bałtyckiego. Misją Mare jest ochrona ekosystemów morskich poprzez dążenie do zmian społecznych i politycznych. Główne obszary działań Mare to kwestie odpadów morskich (plastik i sieci „widmo”), niebezpieczne wraki oraz zrównoważone rybołówstwo.
Źródło: Urząd Miasta Gdańsk