17 kwietnia w 2024 r. w Warszawie odbyła się konferencja prasowa zorganizowana przez Fundację RE-Source Poland Hub oraz Amazon, globalnego lidera rynku e-commerce. Uczestnicy debaty eksperckiej przyjrzeli się aspektom branżowym i biznesowym związanym z pozyskiwaniem zielonej energii w Polsce. Rynkiem kontraktów cPPA/PPA interesują się zagraniczni inwestorzy, w tym Amazon, który podpisał z Vortex Energy Polska umowę na zakup 53 MW mocy bezemisyjnej energii z dwóch farm wiatrowych, zlokalizowanych w Jastrowiu i Okonku. Jest to pierwsza transakcja Amazona w sektorze energetyki wiatrowej w Polsce.
W trakcie wydarzenia zostały omówione możliwe sposoby pozyskania zielonej energii i znaczenie jej rozwoju dla Polski, biznesu oraz indywidualnych odbiorców. Szymon Kowalski, wiceprezes Fundacji RE-Source Poland Hub podkreślił, że zadaniem Fundacji jest promocja oraz edukacja na temat funkcjonowania podmiotów na rynku cPPA/PPA, który daje realne możliwości dekarbonizacji polskich i zagranicznych inwestorów.
– Dla nas jako fundacji, która promuje PPA, kluczowe jest, aby pokazywać funkcjonowanie tego rynku w praktyce – wskazał
Kowalski zaprosił do udziału w zbliżającej się konferencji „Zielona Energia dla Biznesu – Re-Source Poland Hub Central-Eastern Europe 2024”, która odbędzie się w przyszłym tygodniu w Katowicach.
W trakcie debaty Kowalski powiedział, że źródeł wiatrowych dla biznesu „zawsze jest za mało”. Obecnie na polskim rynku obserwowana jest duża konkurencja wśród wytwórców, którzy chcą sprzedać zieloną energię biznesowi w Polsce. Postępy widać w szczególności w obszarze bankowości.
– Dziś banki uczą się w zakresie PPA, co było do niedawna wąskim gardłem podejmowanych kontraktów. Dużo transakcji nie dochodziło skutku na etapie współpracy z bankiem. Obecnie potrzebna jest podaż źródeł wiatrowych oraz konieczne jest przyspieszenie działań w zakresie rozwoju OZE w Polsce – powiedział.
Zauważył, że na rynku energii w Polsce pojawiają się opinie, że rynek umów PPA kończy się. Kowalski wskazał, że obserwowana jest sinusoida pod względem zapotrzebowania na kontrakty PPA, ale samo zainteresowanie nie gaśnie.
-Obecnie mamy do czynienia ze spadkiem cen energii elektrycznej, więc spada zainteresowanie – wyjaśnił.
Niemniej, umowy PPA będą instrumentem wspierającym dekarbonizacje biznesu. Wskazał, że potrzebna jest edukacja firm w zakresie możliwości podejmowania takich kontraktów. Fundacja zaczyna też edukację na temat rynku PPA wśród samorządów. W połowie maja 2024 r. zostanie opublikowany raport, gdzie zostaną przedstawione możliwości dla samorządów płynące w zakresie kontraktacji energii z OZE.
– Edukacja jest kluczowa, gdyż samorząd jest dużym konsumentem energii elektrycznej, zarządzać lokalnym spółkami lokalnymi np. komunikacją – wskazał.
Amazon dekarbonizuje się inwestując na rynku OZE
Eksperci Amazon zaprezentowali własne plany związane z osiągnięciem przez firmę neutralności klimatycznej do 2040 r. oraz przykłady realizowanych w Polsce aktywności w zakresie OZE. Marcin Rusnaczenko z Amazon wskazał, że Amazon jest liderem nie tylko w obszarze e-commerce, a w tym roku świętuje 10-lecie inwestycji w Polsce. Poinformował o inwestycji w postaci kontraktów cPPA na moc w dwóch farmach wiatrowych. Są to pierwsze inwestycje Amazona w sferze energetyki wiatrowej w Polsce. Celem globalnym Amazon jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2040 r., ale też osiągniecie 100% energii z OZE do 2025 r
– Jesteśmy pierwszym, największym na świecie i w Europie korporacyjnym nabywcą energii z OZE. Uruchomiliśmy ponad 600 projektów PV i wiatrowych, w 2022 r. 90 % konsumowanej energii pochodziło z OZE – powiedział.
– Inwestujemy w Polsce od 10 lat jako Amazon, budujemy cyfrową gospodarkę przyszłości. OZE są najbardziej ekonomicznymi sposobami na przyspieszenie transformacji energetycznej w Polsce. Jako największy nabywca tej energii jesteśmy bardzo dumni, że możemy przez takie inwestycje spełniać korporacyjne cele i uczestniczyć aktywnie w planach rządu w zakresie ekologizacji sieci – powiedział
Mariusz Mielczarek, dyrektor ds. CEE w Amazon powiedział, że jego firma jest zaangażowana obecnie w ok. 500 projektów w ramach CPPA oraz własnych inwestycji. Ten wskaźnik będzie rósł wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na energię. Zauważył, że trend jest jednoznaczny i dotyczy wielu globalnych podmiotów.
– Amazon to nie tylko centra dystrybucji, ale też chmury baz danych rozsianych na całym świecie – podkreślił,
Amazon inwestuje nie tylko w dekarbonizację, ale też efektywność energetyczną.
„Rośnie stopniowo świadomość wśród dostawców w zakresie dekarbonizacji, ale potrzebna jest edukacja po stronie państwa”.
Justyna Ryan szefowa ds. OZE w Vitol / Vortex CEO opowiedziała o ambicjach inwestora, ale także korzyściach płynących z rynku PPA.
– W umowach PPA kluczowa jest stała cena energii, przewidywalność przychodów. Cieszymy się, że projekty wiatrowe w Polsce są w budowie – powiedział.
„Ważne jest, aby Polska była więcej ambitna, aby wykorzystywać więcej energii z OZE na rzecz elektryfikacji. Naszym celem jest budowa zrównoważonego portfela, aby ofertować produkty dla Polski. Harmonizacja regulacji jest ważne, gdyż długofalowo będzie optymalizować proces realizacji inwestycji w sektorze OZE”.
Ministerstwo klimatu i środowiska pracuje nad regulacjami dla energetyki wiatrowej
Łukasz Tomaszewski, dyrektor departamentu OZE w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, wskazał, że Polska ma znaczne już osiągnięcia w obszarze OZE w postaci ok. 29 GW łącznej mocy zainstalowanej, gdzie dominuje energetyka słoneczna, a na drugim miejscu jest energetyka wiatrowa. Wskazał, że rozwój OZE to nie tylko zasługa dobrego środowiska regulacyjnego, ale też samych inwestorów, którzy podjęli decyzję o inwestycjach w OZE.
– Diabeł tkwi w szczegółach. Jest bardzo duże zapotrzebowanie na energię zieloną po stronie przemysłu. Dużą popularnością cieszą się gwarancje zielonego pochodzenia. W MKiŚ pracujemy nad przepisami w zakresie ulg dla przemysłu energochłonnego – powiedział.
Tomaszewski wskazał, że MKIŚ chce ograniczyć zasadę 10H w Polsce. Poziom minimalnej odległości wiatraków od zabudowy budowlanej ma być zmniejszony z 700 metrów do 500 metrów. Nie wskazał terminów konkretnych, ale prace w MKiŚ się toczą. Poinformował, że na spotkaniu z kierownictwem MKiŚ był prezentowany projekt zapisów.
Dla dynamicznego rozwoju OZE kluczowe są inwestycje w sieci. Środki finansowe dla operatorów „leżą już na stole”. Będą pochodzić m.in. z programu Feniks, czy wszelkich funduszy związanych z transformacją energetyczną.
– Przed nami dobre czasy, jeśli chodzi o rozwój OZE w Polsce – powiedział Tomaszewski
Inwestorzy zwracają uwagę na dostęp do taniej i zielonej energii
Andrzej Dycha, Prezes Zarządu Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, wskazał, że temat taniej i zielonej energii jest podejmowany na spotkaniach z inwestorami zagranicznymi i polskimi, którzy zwracają uwagę na dostęp do zielonej energii oraz ich wolumenów.
– Jesteśmy najszybciej zazieleniającym się krajem, co jest zauważalne przez naszych partnerów. Dostrzegana jest także otwartość po stronu rządu – powiedział.
„Nie ma obecnie pytań, czy możemy zostać przy energii tradycyjnej i czy jest alternatywa, jeśli chodzi o energię zieloną”.
Janusz Gajowiecki, prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej (PSEW) zauważył, że na przestrzeni lat branży udało się osiągnąć 10 GW mocy w energetyce wiatrowej. Podkreślił, że ograniczenia pojawiają się praktycznie wszędzie tam, gdzie rozwijane są OZE, a ryzyka są wkalkulowane w biznes.
– Należy ucywilizować ograniczenia, na co wskazujemy ramach różnych konsultacji. Mam nadzieje, że MKIŚ usiądzie z nami i będzie rozmawiać o tym, jak rozwiązania wdrożyć w sprawiedliwy sposób dla biznesu – powiedział Gajowiecki.
Powiedział, że różnego rodzaju usprawnienia w sektorze energetyki wiatrowej będą stymulowały rozwój innych rozwiązań jak magazyny energii i elektrolizery. Polska planuje też rozwijać sektor morskiej energetyki wiatrowej i tu pojawia się dodatkowa kwestia zaniechań w zakresie połączeń transgranicznych w regionie Morza Bałtyckiego. Organizacja ma w tym zakresie rozmawiać z rządem.
– Połączenia pomiędzy krajami, szyny polskie, są kluczowe dla bilansowania systemu. Polska musi się w to włączyć. Jesteśmy w tyle, a pracy przed nami jest bardzo dużo – wyjasnił.
Zauważył, że pomimo poluzowania zasady 10H, dalej istnieją wyzwania w zakresie permittingu. Wyzwania dotyczą m.in. interpretacji przepisów przez operatorów – branża wiatrowa deklaruje współpracę z nimi. Branża docenia też wprowadzenie przepisów dotyczących cable pooling.
Potrzebna jest edukacja o OZE w politykach ESG
Anna Kornecka, Prezes ESG Impact Network, powiedziała, że dla firm kluczowe jest pozyskiwanie zielonej energii. Na początku firmy w Polsce podeszły do tej sprawy budując własne źródła energii. Inwestorzy nie zawsze mają zasoby ludzkie i tereny, dlatego potencjał PPA rośnie i na dobrze „zagęszcza się w strategiach firm”. Zauważyła, że brakuje jednak edukacji w zakresie ESG w planach biznesowych.
– Raportowanie to ostatni element polityki ESG – podkreśliła. „Inwestorzy patrzą na terminy końcowe, ale inwestycje zaczynają się o wiele wcześniej”.
Podkreśliła potrzebę demokratyzacji w energetyce, gdzie monopoliści na rynku energii będą musieli z czasem „oddać” część tortu prywatnemu rynku lub innymi podmiotom.
