Kaucja nie jest składnikiem ceny. W krajach, które wprowadziły system nie nastąpił wzrost cen produktów objętych kaucją. Na podstawie analiz finansowych istniejących systemów kaucyjnych (m.in. Estonia, Litwa, Niemcy, Norwegia), wyliczony koszt inwestycyjny zautomatyzowanych punktów zbiórki w Polsce to 430–500 mln euro, a zatem znacząco mniej niż podawane informacje prasowe – wskazuje Polskie Stowarzyszenie Zero Waste.
Jak czytamy w komunikacie, jednostki handlowe otrzymują od operatora systemu zwrot kosztów zbiórki w postaci opłaty manipulacyjnej. Szacunkowe wpływy dla sklepów z tytułu opłaty manipulacyjnej to 380 mln euro rocznie (3 rok funkcjonowania systemu). Koszty zakupu recyklomatu zwracają od 5 do 7 lat po jego zakupie, a żywotność recyklomatów to 10–12 lat.
W systemie zbiórki odpadów opakowaniowych po napojach kaucja to opłata dodawana w momencie zakupu produktu i zwracana w całości podczas zwrotu opakowania po tym produkcie do punktu zbiórki. W prawidłowo zaplanowanym i wdrożonym systemie kaucyjnym wartość kaucji nie stanowi składnika ceny produktu, a zatem nie wpływa na zwiększenie poziomu cen. Prawidłowość ta potwierdzona została w krajach, które wprowadziły system kaucyjny na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy: Malta (listopad 2022 r.), Łotwa (luty 2022 r.), Słowacja (styczeń 2022 r.) – informuje stowarzyszenie.
W ramach kosztów inwestycyjnych systemu kaucyjnego, operatorzy systemu opłacają zbudowanie infrastruktury centrów logistycznych. Według analizy polskiego systemu kaucyjnego, koszty funkcjonowania centrów logistycznych wraz z ich amortyzacją kształtują się na poziomie 37 mln euro w pierwszym roku funkcjonowania systemu kaucyjnego, 42 mln euro w drugim i 45 mln euro w trzecim. Jest to koszt funkcjonowania takiej infrastruktury na butelki szklane i plastikowe oraz puszki metalowe przy założeniu (w trzecim roku) 90% zbiórki odpadów opakowaniowych po napojach. W analizie założono, iż całkowita liczba produktów objętych kaucją to 12,5 mld sztuk opakowań tego typu.
Recyklomaty
Recyklomaty mogą być zakupione przez jednostkę handlową na 3 sposoby: zakup bezpośredni przez indywidualną jednostkę, zamówienie grupowe złożone przez sieć handlową, kontrakt w oparciu o model “wstaw i eksploatuj” (przykładem jest Litwa, gdzie operator systemu dostarcza punkty zbiórki jednostkom handlowym).
Wszystkie jednostki handlowe zobowiązane do zbiórki w systemie kaucyjnym otrzymują od operatora systemu tzw. opłatę manipulacyjną za każdą sztukę zebranego opakowania. Opłata manipulacyjna co do zasady pokrywa wszystkie bezpośrednie koszty związane z prowadzeniem punktu zbiórki i eksploatacją recyklomatu. Według danych operatorów systemu kaucyjnego, koszty zakupu recyklomatu zwracają od 5 do 7 lat po jego zakupie, zaś żywotność recyklomatów to 10 do 12 lat.
Na podstawie kosztów poniesionych przy wprowadzaniu systemów kaucyjnych w innych krajach, wyliczony koszt punktów zbiórki w Polsce kształtuje się na poziomie 430–500 mln euro w skali kraju. Wartość opłat manipulacyjnych wypłaconych przez operatora do jednostek handlowych szacowana jest na 316 mln euro w pierwszym, 364 mln euro w drugim i 385 mln euro w trzecim roku funkcjonowania systemu kaucyjnego. Opłata manipulacyjna obejmuje elementy takie jak: amortyzacja recyklomatów, obsługa recyklomatów, wynajęcie powierzchni pod punkty zbiórki.
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Zero Waste
