– To ważny dzień dla Ministerstwa Klimatu i Środowiska, w którym budujemy niezależny zespół, który będzie mówił w imieniu przyrody. Grono eksperckie, które budowaliśmy ze szczególną starannością, żeby równoważyło tajemnice ochrony przyrody – mówiła minister Paulina Hennig-Kloska wręczając powołania nowej Państwowej Radzie Ochrony Przyrody. Uroczystość odbyła się 20 marca 2024 r.
– Ochrona przyrody zajmuje szczególne miejsce w pracach rządu, zajmuje też priorytetowe miejsce w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Jednym z ważniejszych zadań jest zwiększenie obszarów objętych ochroną. To ważny i oczekiwany społecznie proces. Chcemy uchwycić te najcenniejsze elementy i pracujemy nad tym z Głównym Konserwatorem Przyrody, ministrem Mikołajem Dorożałą – mówiła minister Paulina Hennig-Kloska.
Jak podkreślał wiceminister Mikołaj Dorożała przed nową Państwową Radą Ochrony Przyrody stoi wiele zadań.
– Chcemy zrobić wszystko, aby przyroda nie była paliwem walki politycznej. Od początku było to jedną z fundamentalnych kwestii przy tworzeniu nowego kształtu Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Zachęcamy nowych członków Państwowej Rady Ochrony Przyrody, aby dali z siebie to co najlepsze. Jesteście najlepszymi z najlepszych i cieszymy się na naszą współpracę – mówił wiceminister Mikołaj Dorożała.
Państwowa Rada Ochrony Przyrody (PROP) jest organem opiniodawczo-doradczym ministra właściwego do spraw środowiska. Do zadań PROP należy w szczególności:
- ocena realizacji ustawy o ochronie przyrody;
- opiniowanie strategii, planów i programów dotyczących ochrony przyrody;
- ocena realizacji programu ochrony i równoważonego użytkowania różnorodności biologicznej;
- opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących ochrony przyrody;
- przedstawianie wniosków i opinii w sprawach ochrony przyrody oraz popularyzowanie ochrony przyrody.
Państwowa Rada Ochrony Przyrody
- prof. dr hab. Krzysztof Anusz, z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie, zaangażowany we współpracę międzynarodową i krajową w dziedzinie weterynarii, w tym chorób zwierząt nieudomowionych, ochrony przyrody, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień zdrowia i ochrony żubrów.
- mgr inż. Tomasz Chodkiewicz, reprezentujący Muzeum i Instytut Zoologii PAN oraz Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, specjalista od ochrony przyrody, ornitolog zaangażowany w monitoring ptaków Polski – w tym inicjatywę zgłaszania obserwacji zwierząt przez obywateli.
- dr hab. Przemysław Chylarecki, ornitolog, pracownik naukowy w Muzeum i Instytucie Zoologii PAN, zaangażowany w monitoring i ochronę ptaków i cennych ekosystemów, współzałożyciel Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (OTOP) oraz Fundacji Greenmind, wieloletni członek PROP oraz Krajowej Komisji Ocen Oddziaływania na Środowisko.
- dr hab. Mateusz Ciechanowski, dr nauk biologicznych, adiunkt w Katedrze Ekologii i Zoologii Kręgowców na Wydziale Biologii Uniwersytetu Gdańskiego. Działacz Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody „Salamandra”. Na co dzień zajmuje się ekologią ssaków, w szczególności nietoperzy, ale również ochroną przyrody w mieście, w tym wyznaczaniem nowych obszarów chronionych.
- dr Andrzej Czech, doktor nauk biologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, reprezentujący EcoFrontiers Ranch, leśnik i przedsiębiorca ukierunkowany na rozwiązania naśladujące procesy przyrodnicze, właściciel proprzyrodniczego gospodarstwa rolnego. Zajmował się audytami gospodarki leśnej i przemysłu drzewnego, doradztwem środowiskowym.
- prof. dr hab. inż. Robert Czerniawski, ekolog wód, limnolog, potamolog, hydrobiolog, ichtiolog, przyrodnik. Zajmuje się wpływem przekształceń zlewni i koryt rzek oraz zanieczyszczeń wód na funkcjonowanie ekosystemów wodnych i zasobów wód. Specjalista w zakresie transportu materii organicznej w rzekach. Dyrektor Instytutu Biologii i kierownik Katedry Hydrobiologii Uniwersytetu Szczecińskiego. Dyrektor Naczelny Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego. Przewodniczący Rady Ochrony Przyrody przy Regionalnym Dyrektorze Ochrony Środowiska w Szczecinie. Przewodniczący Rady Naukowej Drawieńskiego Parku Narodowego. Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego. Organizator cyklicznej konferencji naukowej „Funkcjonowanie i ochrona wód płynących – PotamON”.
- mgr inż. Jacek Engel, z wykształcenia leśnik. Były członek Krajowej Komisji ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko i Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Autor, współautor, redaktor ekspertyz i publikacji dotyczących gospodarki wodnej, ochrony przyrody i ocen oddziaływania na środowisko.
- dr hab. Maciej Gąbka, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierownik Zakładu Hydrobiologii na Wydziale Biologii. Zajmuje się ekologią wód, bioróżnorodnością i funkcjonowaniem ekosystemów wodnych i mokradłowych oraz zarządzaniem środowiskiem. Zaangażowany w oceny oddziaływania na środowisko oraz monitoring siedlisk Natura 2000.
- prof. dr hab. inż. Jerzy M. Gutowski z Instytutu Badawczego Leśnictwa, Zakładu Lasów Naturalnych w Białowieży, zajmuje się entomologią (szczególnie badaniami owadów związanych z martwym drewnem), ekologią lasu oraz ochroną przyrody, w tym badaniem skutków wielkoskalowych zaburzeń w ekosystemach leśnych na entomofaunę.
- dr hab. Adam Habuda, profesor Instytutu Nauk Prawnych PAN – kierownik Zakładu Prawa Ochrony Środowiska, sędzia w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu. Naukowo zajmuje się prawem administracyjnym oraz prawem ochrony środowiska, w tym przyrody, współpracując z ośrodkami naukowymi w Polsce i za granicą.
- dr hab. Ewa Jabłońska, profesor Uniwersytetu Warszawskiego na Wydziale Biologii, zajmująca się ekologią roślinności, ochroną roślin, szczególnie torfowisk, zaangażowana w ochronę terenów podmokłych, od ponad 20 lat aktywnie działa w stowarzyszeniu Centrum Ochrony Mokradeł.
- prof. dr hab. inż. Bogdan Jaroszewicz, z Uniwersytetu Warszawskiego i Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, zaangażowany w ochronę przyrody i ekologię ekosystemów leśnych, posiada praktyczne doświadczenie w zakresie planowania i realizacji obszarowej ochrony przyrody w parkach narodowych.
- dr inż. Andrzej Kepel, prezes Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody „Salamandra”, przewodniczący Polskiego Komitetu Krajowego Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN), zaangażowany w ochronę nietoperzy w ramach IUCN i EUROBATS. Od ponad 30 lat zajmuje się zawodowo czynną ochroną zagrożonych gatunków (np. susła moręgowanego, chomika europejskiego), prawem ochrony przyrody oraz edukacją przyrodniczą. Zaangażowany w kwestie ochrony gatunków w drodze regulacji handlu – CITES, zarówno jako przewodniczący polskiego organu naukowego CITES jak i organizator projektów związanych z CITES.
- dr hab. Wiktor Kotowski, profesor na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, działacz i popularyzator wiedzy w zakresie ochrony i odtwarzania mokradeł, zaangażowany w naprawę zdegradowanych ekosystemów dla ratowania klimatu i bioróżnorodności. Współzałożyciel i członek Zarządu Centrum Ochrony Mokradeł oraz działacz krajowych i międzynarodowych organizacji i komitetów o podobnym profilu.
- prof. dr hab. Rafał Kowalczyk, profesor oraz kustosz Naukowej Kolekcji Zoologicznej w Instytucie Biologii Ssaków PAN w Białowieży. Od 30 lat prowadzi badania z zakresu ekologii, ekologii behawioralnej, paleoekologii i zarządzania populacjami ssaków drapieżnych i kopytnych, w tym żubra (działa m.in. w grupie specjalistów w zakresie żubra IUCN). Aktywnie zaangażowany w działania na rzecz ochrony przyrody, w tym Puszczy Białowieskiej i żubra, oraz popularyzator nauki.
- dr hab. Paulina Kramarz, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Instytucie Nauk o Środowisku Wydziału Biologii, członkini Rady Klimatyczna UJ, współtwórczyni portalu popularnonaukowego Nauka dla Przyrody. Naukowo zajmuje się ekologią bezkręgowców lądowych, ekotoksykologią, GMO oraz biologiczną ochroną upraw. Działaczka na rzecz ochrony przyrody, popularyzatorka nauki.
- dr Anna Kujawa z Polskiego Towarzystwa Mykologicznego i Botanicznego. Mykolożka i botaniczka, wiele lat pracowała w Instytucie Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu. Naukowiec i popularyzator nauki w zakresie ochrony grzybów, kustoszka internetowego Rejestru grzybów chronionych i zagrożonych, współpracuje z parkami narodowymi i krajobrazowymi..
- dr Robert Maślak z Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Zoolog, ekspert z zakresu zachowania i dobrostanu zwierząt nieudomowionych w niewoli, biologii płazów i gadów oraz ochrony przyrody, zaangażowany w badania niedźwiedzi, problematykę dobrostanu zwierząt, bioetykę.
- prof. dr hab. Maciej Nowicki, polski ekolog, profesor nauk technicznych, działacz społeczny, w latach 1989–1991 Wiceminister Ochrony Środowiska, w 1991 Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, a w latach 2007–2010 Minister Środowiska. W 1992 założył Fundację EkoFundusz, zajmującą się ekokonwersją polskiego długu. Do października 2007 nieprzerwanie był prezesem zarządu tej organizacji. W latach 1994–1995 był wiceprzewodniczącym Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Zrównoważonego Rozwoju w Nowym Yorku. Od 1996 do 1997 pełnił funkcję doradcy sekretarza generalnego OECD w Paryżu. Uzyskał członkostwo w Europejskiej Akademii Nauk i Sztuk Pięknych z siedzibą w Salzburgu, radzie patronackiej Instytutu Jagiellońskiego, Komitecie Naukowym PAN „Człowiek i Środowisko”, Państwowej Radzie Ochrony Środowiska oraz Komitecie Narodowym do Spraw Współpracy z Międzynarodowym Programem Zmiany Globalne Geosfery i Biosfery.
- prof. dr hab. Henryk Okarma z Instytutu Ochrony Przyrody PAN, wieloletni dyrektor instytutu, doktor i profesor nauk biologicznych oraz dr hab. nauk leśnych. Pracuje także w Instytucie Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego, w przeszłości: w Zakładzie Badania Ssaków PAN w Białowieży. Zajmuje się ekologią zwierząt (przede wszystkim dużych ssaków drapieżnych), obcymi gatunkami inwazyjnymi, biologią łowiecką i ochroną przyrody.
- dr Jerzy Parusel, doktor nauk biologicznych, emerytowany dyrektor Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska w Katowicach, leśnik, botanik, fitosocjolog, zoolog, ekolog, wieloletni członek Regionalnej Rady Ochrony Przyrody w Katowicach, Komitetu Ochrony Przyrody PAN i wielu innych forów i komisji. Od 2010 r. wykładowca na Podyplomowym Studium Ochrony Przyrody im. Stefana Myczkowskiego w Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie.
- dr Alicja Pawelec-Olesińska, hydrobiolożka, kierowniczka Zespołu Ochrony Wód w WWF, gdzie zajmuje się programem reintrodukcji jesiotra ostronosego, suszą, wpływem gatunków inwazyjnych ryb na rodzime ekosystemy i gatunki oraz przekształceń rzek na środowisko i populacje ryb, zaangażowana w grupy ds. reintrodukcji i ochrony jesiotrów IUCN i HELCOM.
- mgr inż Paweł Pawlaczyk, z Klubu Przyrodników, zajmuje się przede wszystkim planowaniem i realizacją ochrony przyrody (w szczególności lasów, wód i torfowisk), także z wykorzystaniem instrumentów Unii Europejskiej, członek Rad Naukowych parków narodowych: Słowińskiego i Świętokrzyskiego.
- dr Iwona Pawliczka vel Pawlik, Doktor Nauk o Ziemi w zakresie Oceanologii, adiunkt i nauczyciel akademicki na Uniwersytecie Gdańskim oraz kierownik Stacji Morskiej im. prof. Krzysztofa Skóry w Helu. Biolożka morza, specjalizująca się w badaniach biologii i ekologii ssaków morskich i ich ochronie: w ramach projektu odbudowy populacji foki szarej w południowym Bałtyku współtworzyła ośrodek hodowli i ośrodek rehabilitacji fok. Członkini wielu międzynarodowych eksperckich grup doradczych ds. ochrony ssaków morskich.
- dr hab. Sabina Pierużek-Nowak, biolożka, profesorka Uniwersytetu Warszawskiego i prezeska Stowarzyszenia dla Natury „Wilk. Od 30 lat prowadzi badania nad wilkami obejmujące ekologię, behawior, dynamikę rekolonizacji nowych obszarów i strukturę genetyczną populacji. Zaangażowana w działania na rzecz ochrony dużych ssaków drapieżnych, ich siedlisk, korytarzy ekologicznych, budowy przejść dla zwierząt, oraz rozwiązywania konfliktów między ludźmi a drapieżnikami. Członkini Regionalnych Rad Ochrony Środowiska w Katowicach i w Krakowie oraz Rad Naukowych Drawieńskiego i Karkonoskiego Parku Narodowego, oraz grupy specjalistów od dużych drapieżników IUCN.
- dr hab. Aleksander (Alek) Rachwald profesor Instytutu Badawczego Leśnictwa, specjalista od ekologii środowiska leśnego, zoologii i ochrony przyrody, pracował w Zakładzie Badania Ssaków PAN oraz w Zakładzie Lasów Naturalnych i w Zakładzie Ekologii Lasu IBL. Członek Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Nietoperzy, od 2023 roku prezes Polskiego Towarzystwa Ekologicznego. Ekspert Konwencji o ochronie różnorodności biologicznej oraz porozumienia o ochronie nietoperzy EUROBATS.
- dr inż. Andrzej Raj, od 37 lat pracuje w Karkonoskim Parku Narodowym, w tym od 2006 r .na stanowisku dyrektora parku. Zajmuje się ochroną ekosystemów leśnych, ochroną różnorodności biologicznej, restytucją i reintrodukcją zagrożonych gatunków, monitoringiem procesów przyrodniczych, transgranicznymi obszarami chronionymi.
- dr hab. Nuria Selva, profesor w Instytucie Ochrony Przyrody PAN w Krakowie. Jej badania dotyczą wpływu globalnych zmian na gatunki, społeczności i ekosystemy, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony lasów, ekologii i ochrony dużych drapieżników. Koordynowała projekt programu ochrony niedźwiedzia brunatnego w Polsce. Jest członkinią grupy specjalistów od dużych drapieżników oraz specjalistów ds. niedźwiedzi IUCN.
- mgr biologii środowiska Beata Sielewicz, regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie – wieloletni Wojewódzki Konserwator Przyrody oraz Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska. Posiada duże doświadczenie w tworzeniu form ochrony przyrody i zarządzaniu ochroną na terenach cennych przyrodniczo, w tym w realizacji projektów dotyczących ochrony czynnej. Posiada także doświadczenie w zakresie ocen oddziaływania na środowisko oraz działalności na rzecz zrównoważonego rozwoju.
- prof. dr hab. Piotr Skubała, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk Przyrodniczych, ekolog, akarolog (badacz roztoczy), etyk środowiskowy, działacz na rzecz ochrony przyrody, aktywista klimatyczny. Ekspert ds. etycznych w Komisji Europejskiej i w Narodowym Centrum Nauki. Organizator i współprowadzący spotkania Klubu Myśli Ekologicznej, popularyzator nauki.
- dr hab. Wojciech Solarz, profesor Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk. Zajmuje się inwazjami biologicznymi obcych gatunków, prowadzi badania naukowe i wdraża ich wyniki w praktyce. Administrator internetowej bazy danych „Gatunki obce w Polsce” i współautor Strategii na rzecz zwalczania inwazyjnych gatunków obcych w Polsce, zaangażowany w problematykę gatunków inwazyjnych na forum globalnym i europejskim, popularyzator nauki, wieloletni członek PROP i Regionalnej Rady Ochrony Przyrody w Krakowie.
- prof. dr hab. Krzysztof Spalik, Uniwersytet Warszawski, Wydział Biologii. Zajmuje się taksonomią, filogenezą, ewolucją i geografią roślin. Przez dwie kadencje był przewodniczącym Komitetu Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej PAN, obecnie jest dziekanem Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Popularyzator wiedzy przyrodniczej.
- dr hab. Barbara Szulczewska, obecnie jest zatrudniona w Instytucie Rozwoju Miast i Regionów. Jej zainteresowania badawcze obejmują przyrodnicze podstawy planowania przestrzennego i planowania rozwoju miast, metody sporządzania opracowań ekofizjograficznych i strategicznych prognoz oddziaływania na środowisko, a ostatnio zagadnienia rolnictwa miejskiego oraz planowania i zarządzania zieloną infrastrukturą. Jest m.in. członkiem Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN oraz Towarzystwa Urbanistów Polskich. Jest autorką lub współautorką ponad 30 ekspertyz, opracowań studialnych, a także kilkudziesięciu publikacji, w tym książki poświęconej zielonej infrastrukturze.
- prof. dr hab. Jerzy Szwagrzyk, Kierownik Katedry Bioróżnorodności Leśnej Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. Jego główne zainteresowania naukowe to ekologii drzew i zbiorowisk leśnych, a w szczególności: konkurencja między drzewami w wielogatunkowych drzewostanach, struktura i dynamika naturalnych zbiorowisk leśnych, mechanizmy utrzymania różnorodności gatunkowej w zbiorowiskach leśnych, przebieg procesów odnowieniowych w lasach, wtórna sukcesja roślinności drzewiastej.
- mgr Radosław Grzegorz Ślusarczyk, prezes Zarządu Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, członek Regionalnej Rady Ochrony Przyrody przy RDOŚ w Katowicach. Geograf, ekspert w dziedzinie ocen oddziaływania na środowisko i ochrony łączności ekologicznej przy inwestycjach drogowych i kolejowych. Współautor Mapy Korytarzy Ekologicznych w Polsce. Prowadzi monitoring efektywności przejść dla zwierząt przy drogach.
- dr hab. Krzysztof Świerkosz, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Biologicznych, Muzeum Przyrodnicze. Zajmuje się geobotaniką i ochroną przyrody, szczególnie zróżnicowaniem zbiorowisk roślinnych i ochroną flory oraz mykoflory w Polsce południowo-zachodniej. Obecnie skupia się na zmianach zachodzących w zbiorowiskach roślinnych pod wpływem zmian klimatu, inwazji biologicznych i zanieczyszczenia środowiska w Europie. Brał udział w kształtowaniu sieci Natura 2000 na terenie Polski. Autor lub współautor ponad 30 planów ochrony i planów zadań ochronnych dla parków narodowych, krajobrazowych, rezerwatów przyrody i obszarów Natura 2000.
- prof. dr hab. Jan Marcin Węsławski, Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk. Ekolog morski. Wieloletni pracownik Stacji morskiej Uniwersytetu Gdańskiego w Helu, potem pracował w Polskiej Akademii Nauk. Od 2018 r. dyrektor Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie. Zajmuje się wpływem klimatu na różnorodność biologiczną morza. Od 2022 r. szef projektu UE MARBEFES zrzeszającego 26 instytutów z całej Europy.
- dr hab. Joanna Ziomek, prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na Wydziale Biologii. Zainteresowania badawcze dotyczą biologii, ekologii, behawioru i ochrony chomika europejskiego oraz różnorodności biologicznej agrocenoz. Jest autorką i współautorką licznych prac naukowych programu ochrony chomika w Polsce, koordynatorką krajową monitoringu tego gatunku na obszarze Polski.
- prof. dr hab. Marcin Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się biologią i ekologią ewolucyjną roślin (szczególnie biologią zapylania, ewolucją systemów reprodukcyjnych roślin oraz ekologicznymi interakcjami rośliny-zwierzęta-mikroorganizmy), biologią konserwatorską, edukacją przyrodniczą. Członek międzynarodowych komisji i organizacji w zakresie zapylaczy, Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego, Polskiego Towarzystwa Ekologicznego, Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce.
- dr hab. Michał Żmihorski, profesor Instytutu Biologii Ssaków PAN – dyrektor instytutu. Zajmuje się ekologią ekosystemów lądowych, naukową ochroną przyrody i statystyczną analizą danych biologicznych, m.in. ekologicznymi skutkami naturalnych i antropogenicznych zaburzeń w lasach, a także wpływem kotów na rodzimą faunę, kolizjami ptaków z szybami, kolizjami dużych zwierząt z pojazdami, relacjami między socjoekonomią a bioróżnorodnością. Popularyzator nauki.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska