Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiedziało wycofanie się z wymogu przeprowadzania dodatkowych badań pomp ciepła w warunkach niskotemperaturowych, po ponad roku działań formalnych i interwencji środowisk branżowych, w tym po złożeniu skargi do Komisji Europejskiej przez PORT PC w grudniu 2024 roku.
Kontrowersyjny wymóg został wprowadzony z naruszeniem wcześniejszych ustaleń zawartych w porozumieniu z grudnia 2023 roku między NFOŚiGW a trzema organizacjami branżowymi: PORT PC, SPIUG i IGU OZE. Jak podkreślają organizacje branżowe, w 2024 roku, bez wiedzy i udziału PORT PC oraz SPIUG, wprowadzono do programu „Czyste Powietrze” zmiany, które skutkowały sztucznym ograniczeniem dopuszczalnego typoszeregu pomp ciepła oraz wymogiem wykonywania dodatkowych badań efektywności w warunkach niskotemperaturowych.
„Wprowadzone zmiany miały charakter ograniczający swobodę konkurencji rynkowej i były niekorzystne dla producentów pomp ciepła, w tym europejskich i polskich – czyli licznej grupy przedsiębiorców oferujących technologię kluczową dla realizacji krajowych i unijnych celów klimatycznych” – twierdzą we wspólnym stanowisku PORT PC, SPIUG i APPLiA Polska.
Organizacje branżowe pozytywnie oceniają również najnowszą decyzję NFOŚiGW dotyczącą natychmiastowej zgodności produktów grzewczych nowo wprowadzanych na listę ZUM (Zielone Urządzenia i Materiały) z bazą EPREL. Jednocześnie wyrażają sprzeciw wobec długiego okresu weryfikacji produktów już znajdujących się na liście ZUM, który ma trwać niemal do końca tego roku (do 15 grudnia 2025).
Zmiany zapowiedziane przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska dotyczą również respektowania w programie „Czyste Powietrze” europejskich certyfikatów jakości dla pomp ciepła: HP Keymark, EHPA Q i Eurovent. Organizacje branżowe apelują jednak o pełne odblokowanie możliwości ich stosowania również dla najważniejszej i największej kategorii pomp ciepła typu powietrze-woda przeznaczonych do ogrzewania budynków.
W związku z zaistniałą sytuacją PORT PC, SPIUG oraz APPLiA Polska oczekują pełnego wyjaśnienia okoliczności naruszenia porozumienia z grudnia 2023 roku, przywrócenia transparentności działań oraz równego traktowania wszystkich stron porozumienia, a także natychmiastowego usunięcia z listy ZUM produktów, które nie znajdują się w bazie EPREL.
Organizacje podkreślają, że decyzja o wycofaniu się z dodatkowych wymogów badań jest właściwa, choć spóźniona, ponieważ doprowadziła do wygenerowania zbędnych kosztów oraz dodatkowego obciążenia pracą wielu producentów pomp ciepła.
Upowszechnienie pomp ciepła jest jednym z kluczowych elementów transformacji energetycznej w sektorze budynków mieszkalnych. Technologia ta umożliwia znaczące ograniczenie emisji CO₂ związanych z ogrzewaniem, szczególnie w połączeniu z energią elektryczną pochodzącą z odnawialnych źródeł. Pompy ciepła pozwalają na efektywne wykorzystanie energii z otoczenia (powietrza, gruntu, wody), co przekłada się na ich wysoką sprawność energetyczną – z 1 kWh energii elektrycznej można uzyskać nawet 3-5 kWh energii cieplnej. Dodatkowo, urządzenia te wspierają integrację OZE z siecią elektroenergetyczną, mogąc pełnić rolę elastycznych odbiorników energii, co ma istotne znaczenie dla bilansowania systemu energetycznego z rosnącym udziałem niestabilnych źródeł odnawialnych.
Źródło: PORT PC, własne