Ponad 2,7 mln zł na badania nad strukturą mleka ludzkiego oraz w obszarze biologicznego oczyszczania ścieków pozyskali naukowcy z Politechniki Gdańskiej w ramach rozstrzygniętej właśnie 24. edycji konkursu OPUS 24+LAP/Weave, zorganizowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Prace badawcze będą prowadzić we współpracy z naukowcami z Niemiec i Belgii.
Badanie uwalniania składników odżywczych z mleka ludzkiego w czasie trawienia
Projekt „Trawienie mleka ludzkiego w odniesieniu do niemowląt urodzonych przedwcześnie”, którego kierownikiem jest dr hab. inż. Adam Macierzanka, prof. PG z Wydziału Chemicznego PG (lider konsorcjum), realizowany we współpracy z prof. Jensem Brockmeyer z Uniwersytetu w Stuttgarcie oraz Gdańskim Uniwersytetem Medycznym, będzie pierwszym na taką skalę międzynarodowym, kooperacyjnym badaniem wpływu struktury mleka ludzkiego na uwalnianie składników odżywczych podczas trawienia. Projekt realizowany będzie na Wydziale Chemicznym PG przez naukowców z trzech Katedr (Katedra Technologii Koloidów i Lipidów, Katedra Chemii Analitycznej oraz Katedra Chemii, Technologii i Biotechnologii Żywności).
Badacze przypuszczają, że różnice w składzie (bio)chemicznym mleka kobiet rodzących o czasie i przedwcześnie, a także mleka z różnych etapów laktacji (tj. siara vs mleko dojrzałe), mają wpływ na zachowanie mleka w warunkach gastryczno-jelitowych niemowlęcia oraz strawność głównych makroskładników odżywczych w mleku. Celem naukowców jest dostarczenie obszernych danych naukowych na temat tego, jak etap laktacji może wpływać na trawienie mleka ludzkiego i biodostępność składników odżywczych w układzie pokarmowym wcześniaków oraz niemowląt urodzonych o czasie. Zdobyte dane wykorzystane zostaną m.in. w modelowaniu matematycznym, którego wyniki będą mogły stanowić podstawę naukową do projektowania składu i struktury nowych suplementów mleka ludzkiego, przeznaczonych do karmienia niemowląt urodzonych o czasie lub przedwcześnie, na różnych etapach ich rozwoju.
Ponadto, zrozumienie tego, w jaki sposób skład mleka ludzkiego, pochodzącego z różnych etapów laktacji, wpływa na tempo jego trawienia, ma pomóc lepiej poznać sposoby rozwoju mechanizmów metabolicznych w organizmie w bardzo wczesnym okresie życia, a także w jaki sposób te aspekty mogą zapobiegać rozwojowi chorób przewlekłych w późniejszym życiu. Obecnie brakuje dostępnych wyników badań w tym obszarze.
Na realizację badań PG pozyskała 1 866 000 zł dofinansowania (pełna kwota dofinansowania badań w Polsce 1 952 240 zł). Towarzyszące badania partnera z Niemiec finansowane będą przez DFG (German Research Foundation).
Ograniczenie emisji N2O w innowacyjnym reaktorze tlenowego osadu granulowanego
Z kolei projekt pn. „Oparta o model optymalizacja warunków operacyjnych w celu ograniczenia emisji podtlenku azotu (N2O) w tlenowym reaktorze osadu granulowanego ze zintegrowanym usuwaniem azotu i fosforu” realizowany pod kierunkiem prof. Jacka Mąkini z Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska ma na celu zbadanie mechanizmów tworzenia i opracowanie strategii ograniczanie emisji N2O reaktora tlenowego osadu granulowanego (AOG).
Naukowcy z Politechniki Gdańskiej opracują model matematyczny reaktora oraz przeprowadzą symulacje pod kątem optymalizacji procesu. Natomiast zespół z Uniwersytetu w Antwerpii będzie obsługiwał szereg długoterminowych eksperymentów prowadzonych w rektorach AOG w skali laboratoryjnej, wspieranych przez zaawansowane analizy składu i aktywności zbiorowiska mikroorganizmów. Celem badań będzie identyfikacja i ilościowe określenie kluczowych czynników operacyjnych i mikrobiologicznych wpływających na produkcję N2O oraz potwierdzenie skuteczności proponowanych strategii ograniczania emisji N2O. Podczas tych eksperymentów zespół PG będzie odpowiedzialny za pomiary N2O.
Rozwiązania wyprawowane w projekcie mają znacząco przyczynić się do zrównoważonego oczyszczania ścieków przy wykorzystaniu innowacyjnego procesu AOG.
Na realizację badań PG pozyskała 846 680 zł dofinansowania.
OPUS – konkurs o najszerszej formule
OPUS ma najszerszą formułę ze wszystkich konkursów NCN i jest przeznaczony dla badaczy na różnych etapach kariery. Naukowczynie i naukowcy pracujący w polskich jednostkach mogli ubiegać się o finansowanie nie tylko krajowych projektów badawczych, ale i projektów międzynarodowych w oparciu o ścieżkę Lead Agency Procedure (LAP) – czyli procedurę agencji wiodącej. Przy czym NCN w przypadku 21 wyłonionych projektów w tej edycji OPUS LAP pełniło rolę agencji wiodącej, czyli przeprowadzało pełną procedurę oceny merytorycznej, a agencje partnerskie akceptowały jej wyniki.
Za ponad 33,7 mln zł pozyskane w konkursie OPUS 24+LAP/Weave polscy naukowcy zrealizują 21 dwu- i trójstronnych międzynarodowych projektów badawczych we współpracy z partnerami z Niemiec, Słowenii, Austrii i Czech.
Zadania realizowane przez polskie zespoły będą finansowane ze środków NCN, zaś koszt pracy zespołów zagranicznych pokryją właściwe agencje z Niemiec, Słowenii, Czech i Austrii.
Źródło: Politechnika Gdańska
