– Otworzyliśmy dziś centrum dydaktyczno-badawcze, które będzie zajmować się także ochroną przyrody. Uniwersytet musi kształtować kulturę życia i współpracy – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor Uniwersytetu Warszawskiego, podczas uroczystości otwarcia Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK w Urwitałcie.
Urwitałt to niewielka osada w województwie warmińsko-mazurskim nad jeziorem Łuknajno, położona 7 km od Mikołajek. Od lat 70. mieściła się w niej Stacja Terenowa UW im. prof. Kazimierza Albina Dobrowolskiego.
Dzięki realizacji projektu Mazurskie Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej w Urwitałcie dotychczasowy ośrodek Uniwersytetu Warszawskiego został zmodernizowany, a jego oficjalne otwarcie odbyło się 23 listopada. Wykład inauguracyjny pt. „Z perspektywy kumaka: tajemnice mokradeł i oczek wodnych” wygłosił prof. Wiktor Kotowski z Wydziału Biologii UW.
KUMAK-a powołano przede wszystkim po to, by w aktywny sposób przyczyniać się do ochrony przyrody.
– Otworzyliśmy dziś centrum dydaktyczno-badawcze, które będzie zajmować się także ochroną przyrody. Uniwersytet musi kształtować kulturę życia i współpracy – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor Uniwersytetu Warszawskiego, podczas uroczystości otwarcia Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK w Urwitałcie.
– Ochrona przez edukację to jeden z najważniejszych aspektów tego projektu. Bez akceptacji społecznej trudno chronić gatunki zwierząt oraz zagrożone siedliska. Liczę, że dzieci i młodzież z regionu, ale także z całej Polski, będą mogły korzystać z Centrum i poznawać Krainę Wielkich Jezior Mazurskich – podkreślił Grzegorz Górecki, kierownik Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK, podczas uroczystości otwarcia.
Zespół naukowców z Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK pracuje nad kształtowaniem świadomości ekologicznej na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym, popularyzacją wiedzy o środowisku przyrodniczym Warmii i Mazur. Podejmuje też działania na rzecz poprawy stosunków wodnych okolicy Jeziora Łuknajno.
Centrum bioróżnorodności
W 2015 roku modernizacja Stacji w Urwitałcie została wpisana w perspektywiczny plan inwestycyjny Uniwersytetu Warszawskiego. W tym samym czasie plany modernizacji dotychczasowej siedziby oraz stworzenia Mazurskiego Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej zostały wpisane również do Strategii Wielkich Jezior Mazurskich 2020 jako inwestycja kluczowa dla tego regionu. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego przyznał Uniwersytetowi finansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014–2020.
W 2020 roku stacja terenowa stała się jednostką ogólnowydziałową i zmieniła nazwę na Mazurskie Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK im. prof. Kazimierza Albina Dobrowolskiego. Modernizacja i budowa obiektów rozpoczęła się w 2020 roku. Inwestycję zakończono trzy lata później.
Mazurskie Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK, działające przy Wydziale Biologii UW, to zespół dwóch budynków zaprojektowanych na planie koła. Pierwszy z nich pełni funkcję edukacyjną – mieści się w nim wystawa dotycząca ekosystemu małych zbiorników wodnych. Ekspozycja przedstawia przyrodę Warmii i Mazur oraz jej związki z człowiekiem. Tematyka wystawy koncentruje się wokół małych zbiorników wodnych i ekosystemów bagiennych.
– Każda pasja rozpoczyna się od zachwytu. Chcemy pokazać biologię jako przedmiot, który nie nuży, ale zachwyca. Mamy nadzieję, że właśnie ta wystawa, poświęcona różnorodności biologicznej małych zbiorników, będzie temu służyć – zaznaczył prof. Krzysztof Spalik, dziekan Wydziału Biologii UW.
Drugi budynek pełni funkcję dydaktyczną – mieszczą się w nim laboratoria, a także sala seminaryjna wraz z zapleczem noclegowym. Przeznaczony jest głównie do prowadzenia zajęć edukacyjnych i badań naukowych z dziedziny szeroko rozumianych nauk o środowisku. Prowadzone tu lekcje, m.in. z ekologii ekosystemów wodnych i lądowych, ochrony ekosystemów bagiennych czy siedliskoznawstwa, zapewniają swobodny kontakt z przyrodą.
Oba obiekty wtapiają się w otoczenie, a ich elewacje pokrywają rośliny. Zastosowano w nich innowacyjne i ekologiczne rozwiązania techniczne: prefabrykaty, maty kapilarne, głębinową pompę ciepła zasilaną fotowoltaiką, instalację wody szarej.
Źródło: Uniwersytet Warszawski
