Niemal co czwarty Polak (23%) nigdy nie słyszał o systemie kaucyjnym, który ma wejść w życie w październiku tego roku. Podobny odsetek społeczeństwa uważa, że problem zaśmiecania przestrzeni publicznej praktycznie nie istnieje w Polsce. Takie dane przedstawiono w drugiej części raportu „W pułapkach jednorazowości – czekając na kaucję”, przygotowanego przez Interzero na podstawie badań przeprowadzonych przez Opinia24.
Badanie ujawnia, że choć 77% Polaków wie o planowanym wdrożeniu systemu kaucyjnego, to wiedza o jego praktycznym funkcjonowaniu jest często błędna. Co piąty badany jest przekonany, że butelki i puszki trzeba będzie zgnieść przed zwrotem (22%), a 15% twierdzi, że konieczne będzie oderwanie nakrętek. Jedynie 32% respondentów prawidłowo wskazało, że butelki z tworzyw sztucznych będzie można oddać do punktu zwrotu bez specjalnego przygotowania.
„Jego wprowadzenie jest sprawdzonym sposobem osiągnięcia ambitnych wymogów zbiórki i recyklingu wybranych typów opakowań po napojach w celu ograniczenia zaśmiecenia. System kaucyjny cieszy się wysoką akceptacją społeczną, ale będzie wymagał zmiany przyzwyczajeń, a to zawsze jest wyzwaniem,” mówi Paweł Sosnowski, pełnomocnik zarządu ds. regulacji środowiskowych w Interzero.
Raport analizuje również, jakie śmieci Polacy najczęściej dostrzegają w przestrzeni publicznej. Niedopałki papierosów są zdecydowanie najbardziej widocznymi odpadami – 39% respondentów widuje ich „dużo” lub „codziennie”. Na kolejnych miejscach znalazły się tzw. „małpki”, czyli małe butelki na alkohol (25%) oraz butelki plastikowe PET (24%).
Interesujący jest rozdźwięk w postrzeganiu problemu zaśmiecenia między generacjami. Wśród najmłodszych respondentów (18-24 lat) co trzeci w ogóle nie dostrzega problemu zaśmiecania terenów publicznych, podczas gdy starsze pokolenia są znacznie bardziej wyczulone na ten problem.
Jeśli chodzi o obawy związane z nowym systemem, Polacy najbardziej niepokoją się kwestiami praktycznymi – 42% obawia się, że nie będzie możliwości oddania opakowania do każdego sklepu, a 41% sądzi, że punkty zwrotu będą zbyt oddalone. Ponad 40% respondentów błędnie zakłada, że konieczne będzie okazanie paragonu przy zwrocie opakowań.
Mimo obaw, większość Polaków, którzy mieli kontakt z systemami kaucyjnymi w innych krajach, ocenia je pozytywnie (75%). Respondenci oczekują, że polski system będzie prosty i przejrzysty, a kaucja wystarczająco wysoka (około 1 zł za opakowanie), by skutecznie motywować do zwrotu opakowań.
Pełna treść raportu dostępna jest na stronie ekobezkantow.pl.