Po pięciu latach budowy i kilku miesiącach intensywnych testów, Port Czystej Energii w Gdańsku został oficjalnie otwarty. Ta nowoczesna instalacja, łącząca funkcje spalarni niepodlegających recyklingowi odpadów i elektrociepłowni, stanowi kluczowy element w tworzeniu cyrkularnego modelu gospodarowania odpadami dla Gdańska i blisko 40 pomorskich gmin.
Uroczyste przecięcie wstęgi na bramie wjazdowej odbyło się 24 marca 2025 roku z udziałem licznych przedstawicieli władz, w tym prezydent Gdańska Aleksandry Dulkiewicz, wiceministrów funduszy i polityki regionalnej Jacka Karnowskiego i Konrada Wojnarowskiego, marszałka województwa pomorskiego Mieczysława Struka oraz wielu innych oficjeli.
Port Czystej Energii rozpoczął spalanie niepodlegających recyklingowi odpadów komunalnych już latem 2024 roku, a na początku marca 2025 rozpoczął wytwarzanie ciepła systemowego i energii elektrycznej. Docelowo ma produkować 114 tys. megawatów energii elektrycznej i 509 000 GJ energii cieplnej rocznie, spalając 160 tys. ton odpadów. Wyprodukowana energia elektryczna może zaspokoić potrzeby wszystkich gdańszczan przez 3,5 miesiąca, a ciepło wystarczy dla około 70 tys. gospodarstw domowych latem i 19 tys. zimą.
„Umieliśmy dogadać się, choć nie było łatwo. Cieszę się, że zaryzykowaliśmy i dzisiaj mamy wielki efekt. Port Czystej Energii to miejsce, w którym trzy potrzeby zostają zagospodarowane. Wytwarzamy energię, wytwarzamy ciepło i zagospodarowujemy odpady, z którymi naprawdę nie mamy już co zrobić” – powiedziała podczas otwarcia prezydent Gdańska.
Warto podkreślić, że instalacja ta wpisuje się w szerszy kontekst dekarbonizacji i bezpieczeństwa energetycznego, co podkreśliła wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz: „Dzisiaj jesteśmy w innym wymiarze geopolitycznym, wiemy jak ważne jest, żeby decentralizować wszystkie źródła energii, abyśmy byli niezależni, na poziomie centralnym i samorządowym”.
Całkowity koszt budowy Portu Czystej Energii wyniósł 813,6 mln zł brutto, z czego 270,7 mln zł stanowiło dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, a 329,8 mln zł to pożyczka z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Mieszkańcy Gdańska będą mieli okazję zobaczyć, jak działa nowoczesna spalarnia podczas dni otwartych zaplanowanych na 29-30 marca. Zwiedzający będą mogli obejrzeć m.in. „bunkier” na ponad 4 tys. ton odpadów, „nastawnię” z licznymi monitorami kontrolującymi proces, olbrzymi kocioł odzyskujący energię oraz piec spalający dziennie 500 ton odpadów komunalnych.