W dniu 28 lutego 2025 roku podpisano przełomowy list intencyjny, który zmieni sposób transportu turystów do Morskiego Oka. Zgodnie z porozumieniem, które zawarli dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego, Starosta Tatrzański, Wójt Gminy Bukowina Tatrzańska oraz przedstawiciele Stowarzyszenia Przewoźników do Morskiego Oka, już wkrótce na trasie pojawią się ekologiczne busy elektryczne.
Nowy system transportu wprowadza istotne zmiany w tradycyjnym modelu przewozu turystów. Busy elektryczne będą obsługiwać pełną trasę od Palenicy Białczańskiej do Włosienicy, co znacząco zmniejszy obciążenie koni pracujących na tym szlaku. Jednocześnie zachowana zostanie możliwość skorzystania z tradycyjnych zaprzęgów konnych, jednak ich trasa zostanie skrócona do odcinka między Palenicą Białczańską a Wodogrzmotami Mickiewicza (2,5 km zamiast dotychczasowych 7 km).
„To historyczny moment i długo wyczekiwane porozumienie,” podkreśliła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska, która uczestniczyła w rozmowach. „Konie, pracujące dotychczas na trasie do Morskiego Oka będą pracowały lżej. Z dotychczasowego siedmiokilometrowego odcinka trasy zejdziemy do 2,5 kilometrów.”
Dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego Szymon Ziobrowski wyjaśnił zmianę podejścia do transportu konnego: „Ustaliliśmy, że transport konny na trasie do Morskiego Oka będzie wykonywany wozami o nieco mniejszych gabarytach i na krótszej trasie. Przechodzimy z wykorzystania konia jako środka transportu do traktowania go jako atrakcji turystycznej.”
Już w najbliższym sezonie turystycznym odwiedzający Tatry będą mogli wybrać preferowany środek transportu – piesze przejście, przejazd elektrycznym busem na całej trasie lub tradycyjną przejażdżkę konnym zaprzęgiem na krótszym odcinku.
Inwestycje w ochronę środowiska w Tatrach
Podczas tego samego spotkania podpisano również umowy na dwie kluczowe inwestycje na terenie TPN, które otrzymają blisko 10 mln zł dofinansowania z Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej:
- Budowa kanalizacji sanitarnej w Dolinie Filipka (około 6 mln zł)
- Powstanie 4,9 km kanalizacji na odcinku od wsi Małe Ciche do Wiktorówek
- Likwidacja zbiorników na ścieki i przenośnych toalet
- Ograniczenie ruchu beczkowozów
- Poprawa ochrony obszaru TPN przed wpływem człowieka
- Zwiększenie komfortu turystów
- Aktualizacja planu ochrony TPN i obszaru Natura 2000 (około 4 mln zł)
- Weryfikacja granic parku
- Weryfikacja użytków gruntowych i granic potoków
- Dostosowanie ewidencji gruntów
- Opracowanie zaktualizowanego planu ochrony
Inwestycja w Dolinie Filipka jest częścią szerszego planu poprawy gospodarki ściekowej w Tatrach. W ostatnich latach do sieci kanalizacyjnej podłączono m.in. schronisko na Hali Kondratowej, a w przygotowaniu są kolejne projekty, w tym budowa oczyszczalni ścieków na Łysej Polanie oraz kanalizacji w kierunku Morskiego Oka.
„Sprawne zarządzanie parkiem narodowym wymaga operowania aktualnymi i wiarygodnymi danymi dotyczącymi nieruchomości, na których wykonywane są zadania z zakresu ochrony przyrody. Rzetelne opracowania dotyczące działek pozwalają prowadzić skuteczny nadzór nad terenem chronionym i bardziej efektywnie planować działania ochronne” – podkreślił dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego.
Podpisane porozumienia i umowy stanowią istotny krok w kierunku zrównoważonego rozwoju turystyki w Tatrach oraz lepszej ochrony unikatowego ekosystemu parku narodowego.