Naukowcy Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zdobyli finansowanie na trzy innowacyjne projekty badawcze, które zrealizują wspólnie z uczelniami i przedsiębiorstwami z całej Europy. Zajmą się zwiększeniem odporności rolnictwa na suszę, monitorowaniem aktywności sejsmicznej oraz ulepszaniem produktów spożywczych pochodzenia roślinnego.
GEORGIA – większa odporność rolnictwa na suszę
Prof. Krzysztof Lejcuś, dyrektor Instytutu Inżynierii Środowiska, będzie z ramienia UPWr kierował projektem GEORGIA (Green dEal cOmpliant iRriGation Increasing Europe’s Agriculture resilience to drought), którego budżet wynosi blisko 5 mln euro. 16 partnerów z 9 europejskich krajów postawiło tu sobie za cel zwiększenie odporności rolnictwa na suszę poprzez efektywniejsze zarządzanie wodą z udziałem między innymi sztucznej inteligencji.
Liderem projektu jest grecka firma Synelixis S.A., dostawca platformy inteligentnego rolnictwa. Przez 3 lata naukowcy będą testować i oceniać innowacyjne systemy nawadniania – takie jak odpowiedzialny ekologicznie recykling osadów ściekowych i strumieni odpadów biologicznych czy biologiczne geokompozyty sorbujące wodę – oraz rozwiązania dotyczące obfitości i niedoboru wody.
Technologie te będą testowane w siedmiu akcjach pilotażowych w sześciu krajach europejskich, połączonych za pomocą architektury Federated Deep Machine Learning. Będzie w nie zaangażowanych ponad 1200 rolników z różnymi typami upraw, produkcji (konwencjonalną, intensywną, agroekologiczną i organiczną), z różnych stref klimatycznych. Za koordynację badań pilotażowych będzie odpowiedzialny zespół prof. Lejcusia.
Eksperymenty będą monitorowane dzięki wykorzystaniu bezzałogowych statków powietrznych, z wykorzystaniem geoprzestrzennych systemów wspomagania decyzji eXplainable-AI i Crop Digital Twins, co pozwoli na precyzyjne pomiary i optymalizację procesów zarządzania wodą na różnych poziomach – od pojedynczych gospodarstw rolnych po całe zlewnie.
TRANSFORM² – precyzyjne wykrywanie wstrząsów sejsmicznych
Również greckiego lidera ma projekt TRANSFORM² (TowaRds AdvaNced multidiSciplinary Fault ObseRvatory systeMs²). Uniwersytet Patraski pokieruje 3-letnimi badaniami (z budżetem niemal 3 mln euro), które mają doprowadzić do powstania Obserwatoriów Stref Przyuskokowych (Near Fault Observatories, NFO) nowej generacji w całej Europie.
NFO to naturalne laboratoria zlokalizowane w pobliżu gęsto zaludnionych miast, w których zachodzą aktywne i skomplikowane procesy geofizyczne. Celem ich istnienia jest próba zrozumienia budowy aktywnych sejsmicznie uskoków i mechanizmów powstawania trzęsień ziemi. Pozwoli na to tylko ciągłe i długoterminowe zbieranie multidyscyplinarnych i wysokorozdzielczych danych, a następnie ich przetwarzanie w spójny i nowoczesny sposób.
Aby to osiągnąć naukowcy skupią się na czterech obszarach:
- wykorzystaniu innowacyjnych sensorów sejsmicznych,
- zwiększeniu wykrywalności i polepszeniu charakterystyki trzęsień dzięki nowatorskiemu i automatycznemu systemowi pracy,
- wsparciu decydentów podczas alertów sejsmicznych za pomocą nowej platformy wczesnego ostrzegania,
- testowaniu i rozwoju nowoczesnych sensorów i algorytmów.
Zadaniami UPWr, czyli testowaniem technologii pomiarów GNSS, w tym badaniem czułości odbiorników niskokosztowych na naturalne wstrząsy sejsmiczne oraz współpracą z konsorcjum projektu nad zastosowaniem metod uczenia maszynowego do wykrywania tych wstrząsów w danych z odbiorników GNSS o wysokiej częstotliwości próbkowania, będzie kierował prof. Jan Kapłon z Instytutu Geodezji i Geoinformatyki.
FlavourFerm – lepszy smak fermentowanej żywności pochodzenia roślinnego
Nad poprawą smaku, konsystencji i wartości odżywczej wegańskich produktów, będzie pracował na UPWr zespół kierowany przez prof. Annę Michalską-Ciechanowską z Katedry Technologii Owoców, Warzyw i Nutraceutyków Roślinnych, a w 10 europejskich krajach aż 17 partnerów projektu FlavourFerm (Unleashing the Flavour Potential of Plant-based Foods via Fermentation). To nie tylko naukowcy i producenci żywności, ale również znani szefowie kuchni i eksperci gastronomiczni.
Aby odpowiedzieć na rosnące zapotrzebowanie konsumentów i rynku na produkty roślinne, projekt skupi się na trzech różnych podejściach do fermentacji. Będą to:
- fermentacja precyzyjna z wykorzystaniem rekombinowanej wegańskiej kazeiny,
- fermentacja biomasy z użyciem grzybni uzyskanej z fermentacji roślin strączkowych,
- tradycyjne techniki fermentacji ciecierzycy i łubinu.
Wszystkie procesy zostaną zoptymalizowane tak, by poprawić smak i konsystencję oraz zawartość i biodostępność białka w roślinnym serze, mięsie i mleku. Produkty końcowe projektu, którego liderem jest Uniwersytet Południowej Danii (SDU), a którego budżet wynosi 4,5 miliona euro, zostaną przeskalowane i wyprodukowane na skalę pilotażową i przedkomercyjną we współpracy z przemysłem oraz przetestowane przez konsumentów z różnych krajów w Europie.
Źródło: Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
