Parlament przyjął dziś stanowisko w sprawie zmian w przepisach, w celu poprawy jakości powietrza w UE, aby zapewnić czyste i zdrowe środowisko obywatelom Europy.
363 posłów głosowało za, 226 przeciw, a 46 wstrzymało się od głosu, ustanawiając bardziej rygorystyczne limity i wartości docelowe na 2035 rok dla szeregu substancji zanieczyszczających, w tym pyłu zawieszonego (PM2.5, PM10), NO2 (dwutlenku azotu), SO2 (dwutlenku siarki) i O3 (ozonu), aby zapewnić, że jakość powietrza w UE nie jest szkodliwa dla zdrowia ludzkiego, naturalnych ekosystemów i różnorodności biologicznej oraz zgodność przepisów UE z najnowszymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczącymi jakości powietrza. Posłowie podkreślają również, że standardy jakości powietrza zaproponowane przez Komisję, powinny być celem okresowym, który należy osiągnąć tak szybko jak to możliwe, a najpóźniej do 2030 roku.
Więcej punktów pobierania próbek jakości powietrza
W tekście podkreślono potrzebę zwiększenia liczby punktów pobierania próbek jakości powietrza. Na obszarach miejskich na dwa miliony mieszkańców powinien przypadać co najmniej jeden nadrzędny punkt monitorowania, który reprezentowałby narażenie ogółu ludności miejskiej (Komisja zaproponowała jeden na 10 milionów). W miejscach, w których prawdopodobne jest wystąpienie wysokich stężeń ultra-drobnych cząstek (UFP), sadzy, rtęci i amoniaku (NH3), powinien znajdować się jeden punkt poboru próbek na milion mieszkańców, wyższy niż pierwotnie proponowany przez Komisję jeden na pięć milionów i tylko dla UFP.
Lepsza ochrona obywateli
Posłowie chcą zharmonizować obecnie rozdrobnione i nieintuicyjne wskaźniki jakości powietrza w całej UE. Wskaźniki muszą być porównywalne, jasne i publicznie dostępne, z cogodzinnymi aktualizacjami, aby obywatele mogli chronić się przed wysokimi poziomami zanieczyszczenia powietrza (i zanim zostaną osiągnięte progi alarmowe). Powinny im towarzyszyć informacje o objawach związanych ze szczytowymi poziomami zanieczyszczenia powietrza i związanym z nimi zagrożeniem dla zdrowia dla każdego zanieczyszczenia, w tym informacje dostosowane do grup szczególnie wrażliwych.
Parlament chce również, nowe przepisy dawały obywatelom, których zdrowie ucierpiało, większe prawo do odszkodowania w przypadku ich naruszenia.
Plany i harmonogramy dotyczące jakości powietrza
Posłowie proponują, aby oprócz planów jakości powietrza, które są wymagane, gdy kraje UE przekraczają limity, wszystkie państwa członkowskie musiały również opracować harmonogramy dla wymaganej jakości powietrza, które określałyby krótko- i długoterminowe środki w celu osiągnięcia zgodności z nowymi wartościami granicznymi.
„Rozwiązanie problemu zanieczyszczenia powietrza w Europie wymaga natychmiastowych działań. Ta powolna pandemia zbiera druzgocące żniwo w naszym społeczeństwie, prowadząc do przedwczesnych zgonów oraz wielu chorób układu krążenia i płuc. Musimy podążać za nauką, dostosować nasze normy jakości powietrza do wytycznych WHO i wzmocnić niektóre przepisy zawarte w tej dyrektywie. Musimy być ambitni, aby zapewnić dobre samopoczucie naszych obywateli i stworzyć czystsze i zdrowsze środowisko” – powiedział po głosowaniu sprawozdawca Javi López (S&D, ES).
Kolejne kroki
Parlament jest teraz gotowy do rozpoczęcia negocjacji z Radą w sprawie ostatecznego kształtu przepisów. Zanieczyszczenie powietrza jest nadal główną przyczyną przedwczesnych zgonów w UE, z około 300 000 przedwczesnych zgonów rocznie (sprawdź tutaj, jak czyste jest powietrze w Twoim mieście), najbardziej szkodliwe, według EEA, są pyły zawieszone (PM2.5, PM10), NO2 (dwutlenek azotu), SO2 (dwutlenek siarki) i O3 (ozon). W październiku 2022 roku, Komisja Europejska zaproponowała przegląd unijnych przepisów dotyczących jakości powietrza, z bardziej ambitnymi celami na 2030 rok, aby osiągnąć cel zerowego zanieczyszczenia do 2050 roku, zgodnie z unijnym planem działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń.
Przyjmując to sprawozdanie, Parlament odpowiada na oczekiwania obywateli dotyczące zanieczyszczeń oraz „zieleńszych” miast, w których jest ich mniej, a także zwiększania świadomości poprzez regularne publikowanie informacji o zanieczyszczeniach, zgodnie z propozycjami 2(2), 4(6) i 6(1) konkluzji Konferencji w sprawie przyszłości Europy.
Źródło: Parlament Europejski
