Duńczycy przekazali Polsce dokumenty niezbędne do konsultacji transgranicznych projektu zmian ich krajowego planu zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich. Mają one związek m.in. z niedawną aktualizacją celów Danii w zakresie rozwoju morskiej energetyki wiatrowej – informuje portal OffshoreWindPoland.pl.
Konsultacje dotyczą „Notyfikacji stron narażonych w projekcie zmian w duńskim Planie zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich” oraz projektu „Strategicznej oceny oddziaływania na środowisko duńskiego planu zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich (MSP)”. Duński Urząd Morski obecnie pracuje nad zmianami w tych dokumentach, które uwzględniają sektor energetyki, transport morski, infrastrukturę transportową, rybołówstwo i akwakulturę, górnictwo dna morskiego, rekultywację gruntów oraz ochronę środowiska.
Obecny plan MSP obowiązuje od 2021 r. i obejmuje wytyczne do 2030 r. Zaproponowane zmiany są wynikiem przeprowadzonych w Danii konsultacji publicznych oraz porozumienia politycznego w sprawie zmian z czerwca 2023 r.
Porozumienie z 7 czerwca 2023 r. zawarte pomiędzy rządem a partiami Folketingu (parlamentu) objęło decyzje dotyczące obszaru ochrony obszarów morskich oraz miejsc do dalszego rozwoju morskich farm wiatrowych, składowania CO2 i szeregu innych projektów związanych z energetyką. Strony uzgodniły m.in. podwojenie obszaru wyznaczonego w MSP dla OZE i wysp energetycznych z ok. 15% obszaru morskiego w obecnym MSP do ok. 30% obszaru morskiego, aby zapewnić znaczną ekspansję OZE w celu wsparcia krajowej polityki klimatycznej i uniezależnienia Danii i Europy od energii kopalnej.
Przewidziano zwiększoną ochronę przyrody na morzu poprzez stworzenie lepszych warunków dla przyrody i różnorodności biologicznej. Aby to osiągnąć, MSP wyznacza ponad 30% obszaru do ochrony przyrody i stopniowo zwiększa odsetek ściśle chronionych obszarów morskich z około 4 % obszaru morskiego w obecnym MSP do 8% obszaru morskiego chronionego do 2028 r. i 10% pod ścisłą
ochroną do 2030 r. Podwoi to obszar objęty ścisłą ochroną w 2028 r. w porównaniu z obecnym MSP, a Dania osiągnie cel na 2030 r. wynikający z unijnej strategii na rzecz różnorodności biologicznej na
morzu.
Konsultacje transgraniczne mają potrwać od 4 do 25 sierpnia br. Bedą one realizowane na bazie zapisów konwencji Espoo, dlatego projekt zmian został wysłany do Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Niemiec oraz Holandii, UK, Norwegii, Szwecji i Finlandii.
Transgraniczne oddziaływania
Duński Urząd Morski zidentyfikował w projekcie kilka potencjalnych oddziaływań transgranicznych, wśród który znalazło się blokowanie szlaków migracji ptaków, wypieranie ptaków i ssaków morskich, emisja gazów cieplarnianych, zanieczyszczenie morza, wypadki, podwodny hałas oraz zmiany wizualne i zmiany dna morskiego.
W dokumencie w sekcji dotyczącej ptaków wskazano m.in., że ptaki migrujące nad morzem są narażone na ryzyko kolizji z turbinami wiatrowymi. Dzieje się tak zwłaszcza podczas wiosennych i jesiennych migracji, kiedy ptaki podążają wyraźnymi korytarzami. Jednak struktury na morzu, takie jak wyspy energetyczne i platformy transformatorowe, mogą również działać jako miejsca odpoczynku dla ptaków morskich, a tym samym mieć pozytywny wpływ.
„Zmiany w użytkowaniu obszarów na wodach terytorialnych mogą potencjalnie wpływać na zachowanie ptaków. Zmiany behawioralne mogą obejmować zmiany w zachowaniach lęgowych i terytorialnych lub zmiany tras migracji. Zmiany w zachowaniu mogą ostatecznie wpłynąć na zdolność ptaków do rozmnażania się. Brak wystarczającej wiedzy, aby potwierdzić, że zmiany behawioralne u ptaków wynikające z działalności na morzu mogą mieć potencjalnie znaczący wpływ na populacje ptaków. Kwestia ta nie została zatem uwzględniona w SEA poprawionego MSP”.
„Doświadczenia z poprzednich ocen oddziaływania na środowisko lokalizacji farm wiatrowych wykazały, że ryzyko kolizji ptaków z turbinami wiatrowymi i ich śmierci jest stosunkowo niskie. Nie jest jednak wykluczone, że rozszerzenie stref rozwoju energii odnawialnej zaproponowane w MSP zgodnie z porozumieniem politycznym w sprawie rozszerzenia morskiej energetyki wiatrowej od maja 2023 r. może mieć wpływ na szlaki migracyjne ptaków, jeśli rozszerzone strefy rozwoju farm wiatrowych wywołają efekt blokujący. Kwestia ta zostanie poddana dalszej ocenie w SEA poprawionego MSP”.
„Ponadto prawdopodobne jest, że wyznaczenie nowych stref dla wielu morskich farm wiatrowych będzie miało wpływ na klimat morski i procesy klimatyczne. Morskie farmy wiatrowe na dużą skalę mogą mieć wpływ na prędkość i siłę wiatru, dzięki czemu turbiny „odbierają moc wiatrowi” i pośrednio wpływają na powstawanie fal na morzu. W zakresie, w jakim możliwa jest ocena tego efektu, zostanie on również uwzględniony w raporcie środowiskowym”.
Kolizje z turbinami wiatrowymi mogą stanowić zagrożenie dla nietoperzy, jeśli farmy wiatrowe powstaną w korytarzach migracyjnych nietoperzy. Ryzyko kolizji nietoperzy z morskimi turbinami wiatrowymi jest niskie, ponieważ nietoperze zazwyczaj przebywają w pobliżu wybrzeża.
W projekcie nie podejrzewa się, że pola statyczne mogą wywierać wpływ na środowisko, a ich oddziaływanie na faunę morską uznaje się za nieistotne.
Poprawki do MSP nie pociągają za sobą żadnych ograniczeń w zakresie połowów. Wszelkie przyszłe ograniczenia połowów będą powiązane z zezwoleniami wydanymi na ustanowienie stałych instalacji, które wymagają określenia stref bezpieczeństwa wokół nich.
Szczegółowe opisy potencjalnych oddziaływań, jak i projekt SOOŚ, można znaleźć na stronach RDOŚ w Szczecinie.
